Co to jest karma
Karma (karman) to jedno z podstawowych pojęć w hinduizmie, przejęte później przez filozofię buddyjską. Określa się nim prawo przyczyny i skutku, polegające na tym, że dobre i złe czyny człowieka w jednym wcieleniu determinują jego przyszłą inkarnację. Im lepszy jest karman (rozumiany jako całość postępowania), tym wyższe następne wcielenie.
Co to jest reinkarnacja
Reinkarnacją (metempsychozą, transmigracją) nazywa się pogląd, według którego dusza po śmierci ciała może wcielić się w nowy byt (np. nowonarodzonego dziecka, zwierzęcia, rośliny). Często jako synonim reinkarnacji stosuje się wyrażenie „wędrówka dusz”.
Teoria reinkarnacji pojawiała się na przestrzeni wieków w różnych religiach i systemach filozoficznych. W Europie występowała m.in. w poglądach filozofów greckich (Pitagorasa, Platona, Plotyna), a w średniowieczu w doktrynie katarów (herezji chrześcijańskiej).
Teoria reinkarnacji została jednak najbardziej rozbudowana w Indiach. Jest obecna w hinduizmie, dżinizmie, sikhizmie i buddyzmie. W filozofii indyjskiej występuje pod pojęciem sansara (bądź samsara) i jest powiązana z prawem karmana – hindusi wierzą, że rodzaj wcielenia zależy od uczynków dokonanych w poprzednich żywotach, a moralne doskonalenie się prowadzi do całkowitego wyzwolenia z kołowrotu wcieleń (moksza). W hinduizmie sansarze podlegają także istoty boskie (dewy).
Co to jest dharma
Dharma (sanskr. prawo, powinność, obowiązek moralny, nauka, porządek rzeczy) to zespół obowiązków społecznych i religijnych, które powinien wypełniać wyznawca hinduizmu, aby osiągnąć wyzwolenie z kręgu sansary. Obowiązki te są zależne od obecnego wcielenia danej osoby, jej przynależności do klasy społecznej i do kasty, od wieku, stanu cywilnego, sytuacji życiowej itp.
Kult w hinduizmie
Kult w hinduizmie przyjmuje dwie formy – kultu domowego i kultu świątynnego.
W każdym domu wyznawcy hinduizmu znajdują się małe kapliczki lub ołtarzyki z wizerunkami bóstw, przed którymi dokonują oni codziennej ofiary (pudźa – sanskr.: wielbienie, ofiara, szacunek). Polega ona m.in. na obmyciu stóp wizerunku, ofiarowaniu mu wody z miodem do picia, kąpieli, namaszczeniu, zapaleniu kadzideł czy złożeniu kwiatów.
Równolegle do kultu domowego istnieje kult świątynny. Również polega na składaniu ofiar (np. z kwiatów, owoców), na wykonywaniu pewnych gestów, recytowaniu świętych tekstów, śpiewaniu hymnów oraz opiece nad posągiem danego bóstwa (mycie, ubieranie go, noszenie w procesjach, palenie przed nim kadzideł itd.). Podczas uroczystości religijnych kapłan rozdaje wiernym uświęcony przez bóstwo pokarm. Kultem świątynnym zajmują się bramini; jest on sprawowany w języku sanskryckim.
Ofiary krwawe obecne są wyłącznie w kulcie boginii Kali. Wyznawcy składają jej zwierzęta m.in. owce, kozy, bawoły.
Popularną formą kultu jest także pielgrzymka czyli jatra. Hindusi pielgrzymują główne do Waranasi/Benares (tam mają miejsce rytualne kąpiele w Gangesie), Dżagannath (przybytek Wisznu), Allahabad (odbywa się tam święto Kumbhamela).
Bhakti
Bhakti (sanskr. bhakti – przywiązanie, miłość; zwykle tłumaczone jako pobożność) jest odmianą mistycyzmu indyjskiego. Polega przede wszystkim na kulcie wewnętrznym, tj. na tworzeniu emocjonalnego związku z danym bóstwem oraz dążeniu do zespolenia z nim i poznania jego istoty. Wyraża się także w formach zewnętrznych, do których należą m.in. bhadźan (śpiew pieśni dewocyjnych) i sankirtan (powtarzanie imion boga). Idea bhakti związana przede wszystkim z wisznuizmem (głównie z kultem Kryszny).