Streszczenie
Akcja filmu rozgrywa się na terenie Japonii, w okresie przypadającym na przełom XV i XVI wieku. W historii kraju czas ten nazywany jest Sengokiem. Bohaterami fabuły są samuraje – rozpoczyna się ona gdy po zwycięskiej bitwie do miasta powraca dwóch generałów księcia Tsuzukiego – Washizu oraz Miki. W lesie spotykają na swojej drodze czarownicę, która postanawia przepowiedzieć im ich przyszłość. Washizu dowiaduje się, że zostanie mianowany komendantem Fortu Północnego i władcą zamku, zaś syn Mikiego ma zostać jego sukcesorem. Przepowiednia rzeczywiście zaczyna się sprawdzać, więc samuraj postanawia wtajemniczyć w nią swoją żonę. Kobieta przekonuje męża, że ich władca – Tsuzuki będzie chciał zapobiec przejęciu władzy przez Washizu i na pewno już planuje jego zabójstwo. By uniknąć scenariusza roztaczanego przez małżonkę, samuraj zabija więc księcia i tym sposobem zajmuje jego miejsce. Asaji (żona Washizu) jest w ciąży i namawia męża na kolejną zbrodnię, tym razem na jego druhu Mikim i jego synu. Pragnęła bowiem by to jej dziecko przejęło władzę w państwie. Rzeczywiście władca wydaje rozkaz wymordowania rodziny Mikiego, jednak małemu chłopcu szczęśliwie udaje się zbiec. Washizu zaczyna mieć wyrzuty sumienia, więc odwiedza znaną sobie wiedźmę, zwierzając się jej ze swoich rozterek. Ta zapewnia go, że nic mu nie zagraża, póki Pajęczynowy Las, w którym spotkali się po raz pierwszy, nie podejdzie pod mury zamku. Tymczasem Asaji rodzi martwe dziecko, z powodu czego ulega obłędowi. Poddani mieszkańcy odwracają się od książęcej rodziny. Washizu jest targany coraz większymi wyrzutami i nie wie co ma ze sobą zrobić. Wówczas również w stronę zamku przesuwa się granica Pajęczynowego Lasu, przed ostrzegała bohatera stara wiedźma.
Nawiązania do Szekspira
Akira Kurosawa bardzo cenił sobie twórczość Williama Szekspira, stąd realizacja dwóch scenariuszy, wzorowanych na dziełach angielskiego pisarza – były to kolejno filmy Zły śpi spokojnie (inspirowany Hamletem) oraz Ran (wzorowany na Królu Learze). Tron we krwi (1957) jest z kolei nawiązaniem do historii przedstawionej przez Szekspira w dramacie pt. Makbet.
Reżyser znacznie uprościł fabułę i wątki zaczerpnięte z Szekspira – zabieg ten pozwolił na odniesienie scenariusza do realiów politycznych i społecznych panujących w Japonii w okresie rozbicia dzielnicowego. Twórca nie przywiązywał się jednak do wierności historii, ale raczej skupił się na oddaniu wewnętrznych dylematów psychicznych, duchowych i moralnych dotyczących człowieka dzierżącego władzę w chwili gdy upada kodeks rycerski.
W Tronie we krwi Kurosawa tworzy swoich bohaterów jako maski, oddające określone typy ludzkich charakterów, co dodaje symboliczności całej akcji oraz uniwersalności przekazu.
Różnice kulturowe
Wśród rodzimej publiczności Kurosawa był krytykowany za zbytnie zbliżenie się w swojej twórczości do stylistyki europejskiej, co prowadzi do jej niezrozumienia. Z kolei dla odbiorców europejskich wiele symboli i szyfrów typowych dla kina i mentalności japońskiej również było dla nich tajemnicą. Tron we krwi jest właśnie przykładem filmu, w którym twórca próbuje połączyć jedno z najważniejszych dzieł literatury Europy z symboliką, charakterystyczną dla japońskiego średniowiecza. Zauważalne są tu inspiracje japońską religijnością – buddyzmem, teatrem i filmem, ale również odniesienia do twórców teorii psychoanalitycznej jak np. Zygmunta Freuda czy Carla Junga.
Motyw podświadomości
Akcja filmu Kurosawy rozgrywa się w przestrzeni baśniowej, wydającej się odbiorcy niezwykle odległą. Ten zabieg ma spory wpływ na interpretację wydarzeń i rozumienie zawartej w nich historii. Być może lepiej próbują zrozumieć los i postępowanie głównego bohatera. Głównym symbolem podświadomości w Tronie we krwi miałby byś Las Pajęczych Rąk, w którym gubią się dwaj druhowie i w którym spotykają czarownicę. Las spowity jest mgłą, drzewa są bardzo stare i o nietypowych kształtach. Łatwo się w nim zgubić i kluczyć niczym w labiryncie. Las jest interpretowany jako odzwierciedlenie ludzkiej podświadomości czyli sfery niepoznanej, mrocznej i czasem niepokojącej, w której drzemią najskrytsze pragnienia i marzenia człowieka.