Do czego służy partykuła
Zadaniem partykuły jest modyfikowanie znaczenia wyrazu lub zdania. Umożliwia wyrażenie:
- emocji, np. zniecierpliwienia (Chodźże prędzej. No, pospiesz się!),
- rozkazu, nakazu lub życzenia (Niech Kaśka tu przyjdzie! Oby mu się udało!),
- pewności bądź przypuszczenia (Na pewno potrafisz pięknie malować. Arek chciałby być wyższy.),
- zaprzeczenia lub potwierdzenia (Mój pies nie potrafi szczekać. Tak, jest bardzo łagodny.),
- pytania (Czy masz brata? Rzeczywiście chcesz to zrobić?),
- podkreślenie znaczenia czegoś (Tylko ty potrafisz to zrobić! Znamy się dopiero tydzień.).
Odmiana
Partykuła jest nieodmienną częścią mowy.
Funkcja w zdaniu
Partykuła jako niesamodzielna część mowy nie pełni w zdaniu żadnej funkcji składniowej.
Zasady pisowni
Partykuły -że, -ż, -ć oraz -li (dziś zapomniana, znacząca tyle co czy) piszemy łącznie z poprzedzającymi je wyrazami: choćże, tamże, gdzież, któż, toć, boć, znaszli (=czy znasz).
Partykułę by łącznie pisze się z osobowymi formami czasownika (wziąłby, miałabym), ze spójnikami (gdyby, choćby) oraz z innymi partykułami (niechby), a rozdzielnie z nieosobowymi formami czasownika (podniesiono by, trzeba by) i pozostałymi częściami mowy (łatwiej by, ona by).
Szczegółowe zasady pisowni partykuły nie z innymi częściami mowy.
Inne partykuły (np. niech, istotnie, podobno, bodaj, no, czy, przeciwnie, zwłaszcza itd.) pisze się osobno.
