Narratorem „Omyłki” jest siedmioletni chłopiec, który starzeje się wraz z postępem fabuły. Wraz ze starszym bratem – Władkiem – dorastał wychowywany przez samotną matkę. Ich ojciec nie żył już od pewnego czasu, mimo to kobieta doskonale sobie radziła – starszy syn studiował w Warszawie, a miejscowi ludzie zawsze liczyli się z jej opinią.
Dni mijały szybko, niemal zlewając się w jeden. Nie działo się nic ciekawego. Pewnego razu po rozmowie z Łukaszową (niańką pełniącą obowiązki pomocy domowej) matka postanowiła wyjść. Młodsze syn (narrator) zostało pod opieką Łukaszowej, z którą przez chwilę się przekomarzał. Nieco zdenerwowana kobieta powiedziała, że jeśli dalej będzie się tak zachowywał, to zaprowadzi go do starego za olszynę. Po czym wyjaśniła, iż człowiek ten jest samotnie mieszkającym zdrajcą i złodziejem.
Następnie młody chłopiec wybiegł na dwór, by wystrugać sobie drewniany miecz. Wkrótce przyszedł pan Dobrzański – jego nauczyciel – i zabawa musiała dobiec końca. Lekcje były dla młodzieńca katorgą. Cierpliwie odpowiadał na kolejne pytania pedagoga, czytał inwokację „Pana Tadeusza”, jednak myślami był zupełnie gdzie indziej. Nadeszła pora obiadu w czasie którego narrator z zaciekawieniem przyglądał się rozmowie matki i pana Dobrzańskiego. Tematem ich konwersacji były najnowsze wydarzenia na świecie.
W świąteczne wieczory w domu u narratora odbywała się duże spotkania. Zjawiało się na nich wiele osób (m.in. ksiądz, burmistrz, pani majorowa). Rozmawiano, muzykowano, nawet próbowano tańczyć – tak ludzie umilali sobie czas. Najpiękniej śpiewał kasjer, a gdy tylko intonował swoją piosenkę, wszyscy wypatrywali przez okno, czy ktoś nie podsłuchuje. Kulminacyjnym momentem była chwila, w której rozpoczął „Balladę Alpuhara” z „Konrada Wallenroda”. O dziesiątej wszyscy rozeszli się do domów.
***
W marcu do rodziny narratora przyjechał Leon – młody i przystojny chłopak, kolega Władka. Za powód swojej wizyty podał fakt, iż zastanawia się, czy opłacalne byłoby otwarcie w mieście sklepu z przyprawami. W połowie miesiąca miał urodziny narrator. Na przyjęciu zebrało się wielu ludzi. Tym razem także śpiewano, ale nie było już tańców. Jedną z piosenek wykonał Leon. Była ona tak smutna, że wszystkie panie się popłakały.
Wkrótce kolega Władka opuścił miasteczko, by zorientować się, czy nie lepiej byłoby otworzyć sklep gdzie indziej. Jednak już pod koniec następnego miesiąca powrócił, przywożąc list od starszego syna goszczącej go kobiety oraz niewielkie podarunki dla każdego z mieszkańców. W niedzielę wszyscy udali się na sumę, podczas której miało miejsce dziwne wydarzenie. Niestety narrator zasłabł i nie do końca wiedział, co zaszło. Leon ponownie opuścił rodzinę, nadal rozglądając się za najlepszymi warunkami na otwarcie sklepu.
Niebawem narrator z panem Dobrzańskim udali się do miasteczka. Tam spotkali kasjera. Chwalił się on, że to dzięki niemu wybuchły niedzielne zajścia. Chłopiec niewiele rozumiał z całej sytuacji i o wszystkim opowiedział matce. Ta jednak tylko lakonicznie skomentowała jego słowa. Całą sytuację wyjaśniła mu Łukaszowa. Okazało się, iż napiętnowano zdrajcę mieszkającego na uboczu.
W domu toczyła się dyskusja między nauczycielem i burmistrzem. Ten drugi zaciekle bronił kasjera, nazywając go gorącym patriotą. Także matka narratora zdawała się trzymać jego stronę.
Któregoś dnia targany przez ciekawość narrator udał się pod dom owego zdrajcy, by dobrze się mu przyjrzeć. Niewiele jednak zobaczył – jedynie bielący się na sczerniałych drzwiach napis SZPIEG.
Minęło półtora roku. Śnieg spowił całą okolicę. Narrator siedział w domu i zobaczył przez
