Pokój w Tylży - postanowienia. Utworzenie Księstwa Warszawskiego

W wyniku działań wojennych w latach 1806-1807 armie wchodzących w skład IV koalicji antyfrancuskiej Prus i Rosji poniosły druzgocącą klęskę. Wobec niemożności prowadzenia dalszej wojny zarówno król pruski, jak i car rosyjski byli zmuszeni rozpocząć rokowania pokojowe. Odbyły się one pośrodku rzeki Niemen, tak, aby władcy nie musieli wzajemnie wkraczać na terytorium drugiej strony. W ich rezultacie w pobliskiej Tylży podpisano dwa traktaty pokojowe – 7.07.1807 z Rosją, a dwa dni później z Prusami.

W rezultacie podpisanych pokojów doszło do praktycznego rozwiązania IV Koalicji. Największym przegranym wojny okazały się Prusy.  Zostały one przymusowym sojusznikiem Cesarstwa. Utraciły one też swoje tereny znajdujące się na zachód od Łaby (wcielono je do nowo utworzonego Królestwa Westfalii, rządzonego przez brata Napoleona Bonaparte Hieronima). Prusy traciły też ziemie II i III Rozbioru, z których Napoleon utworzył Księstwo Warszawskie. Państwo to liczyło 104 tysiące kilometrów kwadratowych i posiadało 2,6 mln. ludności. Gdańsk również został wykluczony z terytorium Prus, jednak jako wolne miasto. Trzeba zaznaczyć, że Napoleon mógł stworzyć jeszcze większe państwo polskie, złożone też z ziem I zaboru, jednakże nie leżało to w jego interesie, bowiem zależało mu ówcześnie na sojuszu z carem Aleksandrem. Z tego też powodu nazwa nowego państwa nie zawierała w sobie nazwy „Polska”.

Również warunki pokojowe z Rosją były daleko łagodniejsze, niż pruskie.  Car Aleksander otrzymał w ramach „przyjaźni” okręg białostocki, obiecywał jednak pozostawać sojusznikiem Napoleona i wziąć udział w blokadzie kontynentalnej Wielkiej Brytanii.

Pokój w Tylży spowodował stabilizację pozycji Francji w Europie, do 1812 roku zachwianą tylko nieznacznie wojną z 1809 z Austrią. Cesarstwo Francuskie po roku 1807 znalazło się u szczytu swojej potęgi.