Bitwy pod Ypres - opis, skutki, znaczenie (użycie gazu bojowego)

Znajdujące się na terenie Belgii średniej wielkości miasto Ypres stało się w czasie I wojny światowej sceną jednych z najdłuższych i najbardziej krwawych epizodów owego konfliktu. Niszczące walki wokół miasta rozpoczęły się już w roku 1914 i trwały z różnym natężeniem przez cztery długie lata, aż do roku 1918.

Do pierwszych starć pod Ypres doszło pomiędzy 19.10. a 22.11.1914. Ypres stanowiło niezwykle ważny punkt strategiczny w czasie tzw. „wyścigu do morza”, kiedy to zarówno siły Ententy, jak i Niemiec starały się opanować wybrzeża morskie. Brytyjski Korpus Ekspedycyjny natknął się właśnie pod Ypres na znaczne siły niemieckie, które starał się powstrzymać przed zajęciem miasta i odcięciem Brytyjczyków od morza. Trwające cały miesiąc walki całkowicie zrujnowały miejscowość i spowodowały ogromne straty po obu stronach. Ostatecznie jednakże Ypres pozostało w rękach Ententy. Niemcy znają ową bitwę także pod mianem „Kindermort” (rzeź dzieci, rzeź niewiniątek), ze względu na dużą liczbę poległych studentów i młodych ochotników w armii niemieckiej.

Zimą 1914/1915 walki na froncie przejściowo ustały, by wybuchnąć ze zdwojoną siłą nową niemiecką ofensywą 22.04.1915. Na samym początku owej ofensywy doszło do niespodziewanego wydarzenia – niemieckie oddziały użyły do ataku trującego gazu (chloru), który spowodował panikę i ogromne straty w oddziałach brytyjskich. Początkowo akcja ta została uznana za akt barbarzyństwa, już wkrótce jednak wszystkie armie konfliktu używały coraz to nowszych gazów bojowych bez skrupułów. Mimo użycia gazów bojowych Niemcy nie byli w stanie wykorzystać początkowego sukcesu. Ypres pozostało pod kontrolą brytyjską. Seria przerywanych krótkimi okresami spokoju niemieckich ataków trwała aż do 25.05.1915 roku, kiedy front ponownie stanął w miejscu.

Zwycięstwo Ententy w dwóch pierwszych bitwach pod Ypres uniemożliwiło Niemcom osiągnięcie celu, jakim była całkowita blokada francuskich wybrzeży i odcięcie Brytyjczyków od kontynentu. Nie oznaczało to jednak, że tereny Ypres przestały być sceną wielkich walk. W roku 1917 to Brytyjczycy przeprowadzili w okolicach Flandrii własną ofensywę, szerzej znaną jako bitwa pod Passchendaele. Nie przyniosła ona jednak wymiernych efektów. Wreszcie w roku 1918 desperacka ofensywa niemiecka próbowała dosięgnąć miasta.  Tak jak pozostałe starcia na tym terenie, ostatecznie zakończyło się to klęską atakujących. Ypres stało się jednym z symboli I wojny światowej, zarówno jako miejsce niezłomnego oporu, jak i ogromnych rzezi.