Poziom, warunki życia w Polsce - geografia

Jednym z mierników stosowanych w określaniu poziomu rozwoju społeczno-ekonomicznego państw, a więc i pośrednio jakości życia jest HDI (Human Development Index). W obecnie stosowanej wersji bierze on pod uwagę: oczekiwaną długość życia, średnią liczbę lat edukacji otrzymanej przez mieszkańców w wieku 25 lat i starszych, oczekiwaną liczbę lat edukacji dla dzieci rozpoczynających proces kształcenia oraz dochód narodowy na głowę mieszkańca w dolarach amerykańskich liczony według parytetu nabywczego waluty.

Dla Polski w 2011 roku wartość HDI wynosiła 0,818, co lokowało nasz kraj na 39 pozycji na świecie (lub 38, jeśli nie liczyć oddzielnie Hong Kongu – specjalny region administracyjny Chińskiej Republiki Ludowej). Polska znajdowała się wśród państw klasyfikowanych jako kraje o bardzo wysokim poziomie rozwoju społecznego (chociaż jesteśmy jednym z najsłabiej rozwiniętych krajów w tej grupie). Wśród krajów Unii Europejskiej mniejsze wartości HDI miały tylko: Litwa, Portugalia, Łotwa, Chorwacja, Rumunia i Bułgaria. W roku 2000 wartość HDI określona dla Polski wynosiła 0.77.
Wartość indeksu wynika z:
oczekiwanej długości życia (w momencie urodzin) – 76,1 lat,
średniej liczby lat edukacji otrzymanej przez mieszkańców w wieku 25 lat i starszych – 10 lat, oczekiwanej liczby lat edukacji dla dzieci rozpoczynających proces kształcenia – 15,3 lat
oraz dochodu narodowego per capita PPP – 17 451 dolarów amerykańskich.

Innym miernikiem (ujmującym problem rozwoju społecznego z drugiego bieguna) jest HPI -Human Poverty Index (Wskaźnik Ubóstwa Społecznego). W jego obliczaniu uwzględnia się prawdopodobieństwo śmierci w wieku poniżej 60 lat, liczbę funkcjonalnych analfabetów (% populacji), liczbę długotrwale bezrobotnych (% populacji) i odsetek ludności uzyskujących mniej niż ½ średnich (wyrażonych jako mediana) dochodów. Wartość HPI dla Polski w 2005 roku wynosiła 12,8 (im mniej, tym lepiej), co lokowało nas wtedy na 19 miejscu na świecie licząc od wartości najniższej (nie dla wszystkich krajów wysoko rozwiniętych udało się policzyć ten wskaźnik).
W Polsce w 2010 roku poniżej ustawowej granicy ubóstwa (w 2010 roku był to dochód dzienny na 1 osobę w gospodarstwie domowym nie większy niż 11 złotych 70 groszy, próg stosowany do kwalifikacji rodzin do wypłaty zasiłku socjalnego) żyło 18% mieszkańców kraju.

Dane statystyczne z ostatnich spisów pozwalają też określić warunki materialne życia na poziomie gospodarstw domowych. W roku 2010 na jedno mieszkanie przypadało w Polsce średnio ok. 2,6 osoby w mieście i 3,5 osoby na wsi. Podłączonych do wodociągu było w tym roku średnio 96,5% mieszkań, do sieci gazowniczej 59,5% mieszkań, do sieci centralnego ogrzewania 79,3% mieszkań. Łazienka znajdowała się 94% mieszkań, a ubikacja w 96% mieszkań.
W 2012 roku 60% gospodarstw domowych posiadało przynajmniej  jeden samochód osobowy, około 65% gospodarstw posiadało komputer z dostępem do Internetu.

Autor: dr Krzysztof Jarzyna z Instytutu Geografii UJK w Kielcach

Polecamy również:

  • Współpraca międzynarodowa Polski

    Na sytuację międzynarodową Polski od stuleci decydujący wpływ ma położenie pomiędzy Niemcami (lub krajami niemieckojęzycznymi) na zachodzie a Rosją na wschodzie. W ostatnim okresie zdominowały je jednak działania polskie, które doprowadziły do naszej akcesji do Unii Europejskiej. Więcej »

  • Gospodarka Polski - geografia

    Gospodarka naszego kraju w znacznym stopniu przeszła transformację od socjalistycznej gospodarki nakazowo-rozdzielczej do kapitalistycznej gospodarki rynkowej. W niektórych działach gospodarki udział państwa jest jeszcze duży – stąd polską gospodarka określana jest jako gospodarka mieszana. Więcej »

  • Procesy osadnicze i ludność w Polsce

    Polska należy do największych i najludniejszych państw Europy. Z liczbą ludności wynoszącą w dniu 31 marca 2011 roku 38 mln 501 tys. Polska jest 6 pod względem ludności krajem Unii Europejskiej (9 w Europie jeśli uwzględniać Federację Rosyjską i Turcję). Więcej »

  • Podział fizyczno-geograficzny Polski

    Podział fizyczno-geograficzny Polski na regiony (regionalizacja fizyczno-geograficzna Polski) stworzony został po II Wojnie światowej przez Jerzego Kondrackiego. Więcej »

  • Ochrona przyrody w Polsce - geografia

    Ochrona przyrody w Polsce ma już 1000-letnią tradycję. Już w XI wieku Bolesław Chrobry ograniczył polowania na bobry (pierwsze zakazy służyły głównie zachowaniu dla władcy zwierzyny łownej). Obecnie ochronę przyrody w Polsce reguluje Ustawa o ochronie przyrody z 2004 roku. Ustanowiła ona 9 form ochrony przyrody. Więcej »

Komentarze (0)
Wynik działania 1 + 5 =
Ostatnio komentowane
Dziękuję za krótką acz treściwą syntezę :)
• 2024-09-24 21:14:03
Dodajmy, że było to również ostatnie powstanie wendyjskie (słowiańskie) na terenie N...
• 2024-09-04 21:32:33
DZIĘKUJĘ
• 2024-07-31 13:21:34
I cóż miał rację Marek Aureliusz który chciał podbić Germanię uderzeniem przez Mor...
• 2024-07-06 19:45:33
O tym, że zmienne w czasie pole elektryczne jest źródłem pola magnetycznego, napisał ...
• 2024-06-27 07:25:33