Dobór odpowiedniej dawki leku jest bardzo ważny w procesie leczenia (farmakoterapii). Dawka optymalna to taka, która nie powoduje toksycznych efektów związanych z przedawkowaniem i jednoczesnie pozwala uzyskać oczekiwany efekt terapeutyczny.
W poniższej tabeli przedstawiono nazwy poszczególnych dawek oraz ich wyjaśnienie.
| Nazwa | Stosowany skrót | Wyjaśnienie |
| Dawka jednorazowa | ED | typowa dawka wywołująca efekt terapeutyczny |
| Dawka dzienna | TD | typowa dawka w ciągu doby (24h) |
| Jednorazowa dawka maksymalna | EMD | maksymalna dozwolona dawka |
| Maksymalna dawka dzienna | TMD | maksymalna dawka w ciągu doby (24) |
| Dawka typowa | ND | zwykle dawka jednorazowa |
| Dawka letalna | LD | dawka śmiertelna |
| Dawka początkowa | dawka stosowana na początku terapii w celu osiągnięcia oczekiwanego poziomu działania | |
| Dawka podtrzymująca | dawka stosowana po osiągnięciu oczekiwanego efektu służąca podtrzymaniu efektu terapeutycznego |
Efekt działania leku zależy od jego stężnia w miejscu działania, dlatego przy lekach o niewielkim zakresie bezpieczeństwa lub lekach podawanych małym dzieciom bardzo ważne jest okreslenie masy ciala lub jego powierzchni. Dokładnym badaniem zalezności działanie leku- dawka czy stężenie leku zajmuje się farmakodynamika.
Każdy lek w organiżnie musi przejść przez trzy fazy:
1) farmaceutyczną - rozpad postaci leku i uwolnienie substancji czynnej
2) farmakokinetyczną - wchłanianie, dystrybucja (rozmieszczenie), eliminacja
3) farmakodynamiczną - oddziaływanie leku z receptorem
W fazie farmakodynamicznej obserwowane jest oprócz działania kli nicznego również działanie toksyczne. Jak wiadomo wszystkie substancje w odpowiednio dużych dawkach są toksyczne (prowadzą do zatrucia organizmu), aby móc porównywać toksyczność różnych substancji wprowadzono pojęcie okna terapeutycznego oraz LD50.
LD50- jest to szczególny przypadek ED przy którym 50 % badanych zwierząt umiera i jest uznawane za dawkę toksyczną
Okno terapeutyczne jest miarą bezpieczeństwa leku, lek jes tym bezpieczniejszy im większy zakres wskażnika terapeutycznego, zapisuje się go jako:
\( \frac{LD _{50}}{ED _{50} } \)
gdzie ED50 jest dawką przy której osiąga się połowe efektu maksymalnego lub przy której połowa osobników wykazuje oczekiwany efekt terapeutyczny.