Wije są rozpowszechniona grupą lądowych stawonogów. Ich ciało zbudowane jest z głowy i długiego segmentowanego tułowia z niewyodrębnionym odwłokiem (niektórzy badacze są zdania, iż w ciele wijów możemy wyrazić głowę, tułów, który tworzą 3 segmenty znajdujące się bezpośrednio za głową oraz stanowiący resztę ciała rozbudowany odwłok z odnóżami). Tułów może być walcowaty lub spłaszczony. Znajdują się na nim drobne, członowane odnóża kroczne (jedna lub dwie pary na pojedynczym segmencie).
Wije wspólne z owadami należą do tchawkodysznych, oddychają więc za pomocą tchawek. Narządem wydalniczym są cewki Malpighiego. Układ nerwowy typu drabinkowego przypomina budową układ pierścienic. Posiadają oczy proste (wyjątkowo oczy złożone). Są na ogół rozdzielnopłciowe. Najczęściej przechodzą rozwój prosty.
Wije mogą być drapieżnikami lub roślinożercami. W zależności od liczby odnóży dzielimy je na jednoparce, zwane inaczej parecznikami (jedna para odnóży na każdym segmencie) i dwuparce (dwie pary odnóży na każdym segmencie).
Pareczniki prowadzą drapieżny tryb życia. W naszej faunie przedstawicielem jednoparców jest pospolicie spotykany wij drewniak (niekiedy błędnie nazywany stonogą), który wstępuje pod kamieniami lub w spróchniałym drewnie. Wije posiadają szczękonóża (powstałe z przekształcenia pierwszej pary odnóży) zaopatrzone w gruczoł jadowy, które służą do chwytania ofiar. Dzięki nim wije mogą schwytać nawet drobne kręgowce. Odnóża ostatniej pary mogą pełnić funkcje zmysłowe.
 |
| Wij drewniak/Darkone (09.08.2005)/commons.wikimedia.org |
Dwuparce prowadzą roślinożerny tryb życia lub są saprofagami. Mają wydłużone walcowate ciało. Przedstawicielem dwuparców są krocionogi, które żyją w wilgotnym środowisku. Ich pokarmem są rośliny i gnijące szczątki organiczne. Żerują nocą, a dzień spędzają w ukryciu. Niektóre z nich mogą rozmnażać się w sposób partenogenetyczny.
 |
| Przedstawicel dwuparaców (Tachypodoiulus niger)/Stemonitis(28.0.2008)/ commons.wikimedia.org |
Znaczenie wijów:
• wije, które odżywiają się martwymi szczątkami organicznymi czynią je bardziej dostępnymi dla reducentów przez co uczestniczą w obiegu materii w przyrodzie;
• wije drapieżne regulują liczebność innych zwierząt, którymi się odżywiają;