Krążenie krwi u ptaków
Patki posiadają zamknięty układ krwionośny. Składa się on z dwóch obiegów krwi: dużego i małego (płucnego). Budową przypomina układ krwionośny gadów. Zmiany następują w sercu. Serce składa się z dwóch przedsionków (prawego i lewego) oraz dwóch komór (prawej i lewej). Dzięki temu krew natlenowana jest całkowicie oddzielona w sercu od odtlenowanej. Ponadto u ptaków występuje tylko prawy łuk aorty. Erytrocyty posiadają jądra komórkowe (u ssaków są bezjądrzaste).
W małym obiegu odtlenowana krew z prawej komory płynie tętnicami płucnymi w kierunku płuc, gdzie zachodzi wymiana gazowa (pobierany jest tlen, a oddawany dwutlenek węgla). Krew natlenowana żyłami płucnymi wraca do lewego przedsionka serca, skąd przepływa do lewej komory. W dużym obiegu natlenowana krew z lewej komory wypływa aortą i dalej tętnicami rozprowadzana jest po ciele (dostarcza tlen do komórek). Następnie krew odtlenowana (z dwutlenkiem węgla) płynie żyałami do prawego przedsionka serca.
Oddychanie ptaków:
Układ oddechowy ptaków skład się z dróg oddechowych, płuc i worków powietrznych. Powietrze przez nozdrza, gardziel, krtań, długą tchawicę i oskrzela dostaje się do płuc. W krtani możemy wyróżnić część oddechową (górną, która oddziela gardziel od tchawicy) i głosową (dolną, która służy do wydawania dźwięków). Oskrzela mają połączenia z workami powietrznymi, które pełnią rolę magazynów powietrza. Worki powietrzne, których łącznie jest dziewięć, są zróżnicowane na przednie i tylne. Wypełniają one wolne przestrzenie między narządami i wnikają do kości. Płuca maja niezbyt duże rozmiary i są stosunkowo mało elastyczne. Zbudowane są z dużej liczby cieniutkich kanalików oplecionych przez naczynia włosowate. Dzięki obecności worków powietrznych u ptaków występuje odmienny od innych kręgowców sposób wentylacji płuc, który nazywamy podwójnym oddychaniem. Polega on na tym że zarówno w czasie wdechu jak i wydechu świeże powietrze przechodzi przez płuca.
![]() |
Układ oddechowy ptaków |
Mechanizm podwójnego oddychania:
W czasie wdechu świeże powietrze rozdziela się na dwa strumienie. Większa jego część (ok. 75%) omijając płuca napełnia tylne worki powietrzne, pozostała zaś (25%) dostaje się bezpośrednio do płuc. Tutaj następuje wymiana gazowa i zużyte powietrze napełnia worki przednie. W momencie wydechu worki się zapadają i powietrze pozbawione tlenu z worków przednich wydostaje się przez oskrzela i tchawicę. Również świeże powietrze przechodzi z worków tylnych do płuc (wymiana gazowa) i dalej przez oskrzela na zewnątrz ciała.
Wentylacja płuc odbywa się dzięki ruchom klatki piersiowej, a w czasie lotu ptaka związana jest także z wymachami skrzydeł.