Poezja erotyczna po 1945 r. - cechy, twórcy, przykłady

Polska współczesna poezja erotyczna sygnowana jest przede wszystkim dwoma nazwiskami słynnych poetek: Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej i Haliny Poświatowskiej.

Jasnorzewska, nazywana polską Safoną, w wybitny sposób wprowadziła do poezji subtelne kobiece przeżycia miłosne, a także problematykę ciała. W formie niezwykle skondensowanej miniatury poetka potrafiła oddać istotę interesującej ją problematyki. Udało jej się przedstawić wszystkie etapy miłosnego związku: począwszy od pierwszej fascynacji po rozpacz rozstania i nostalgię wspomnień.

W zbiorach Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej – „Niebieskie migdały”, „Różowa magia”, a następnie „Pocałunki” czy „Dancing” – można odnaleźć erotykę pozbawioną zbędnego patosu i egzaltacji. Mamy tu do czynienia z maksymalnym autentyzmem, niejednokrotnie zabarwionym lekką ironią i żartem.

Można powiedzieć, że podobnym tropem kierowała się Halina Poświatowska. Już pierwszy z jej zbiorów pt.: „Hymn bałwochwalczy” zapowiadał koncentrację na problematyce kobiecej cielesności, wyraźnie gloryfikowanej, wręcz sakralizowanej. Ciało, postrzegane przede wszystkim w perspektywie erotycznej, staje się tu obiektem najwyższego uwielbienia – „hymnu bałwochwalczego”. Jednocześnie miłosny związek kochanków jest nieustannie zagrożony, nie tylko przez nietrwałość ludzkich uniesień, ale przede wszystkim poprzez widmo śmierci. Tym samym ten i kolejne tomy poetki („Dzień dzisiejszy”, „Oda do rąk”, „Jeszcze jedno wspomnienie”) sytuują projektowany w nich erotyzm blisko metafizyki.

Warto również pamiętać o wczesnej poezji Kazimiery Iłłakowiczówny, która poruszała problematykę erotyczną w tomiku „Śmierć Feniksa” z okresu dwudziestolecia.

Problematyka miłosna u innych poetów współczesnych

Erotyka nieco bardziej okazjonalnie pojawia się również u innych współczesnych poetów. Odnajdziemy ją z pewnością u Czesława Miłosza („Annalena”, „Gucio zaczarowany”, „Lato”, „Maria Magdalena i ja”, „Miłość”, „Zaśpiew”, „Życzenie”), Andrzeja Bursy („Casanova”, „Jesień”, „Miłość”, „Nasze ognisko”), Edwarda Stachury („Jest już za późno, nie jest za późno”, „Kochankowie”, „Musisz mi pomóc”, „Próba wniebowstąpienia”) czy pokolenia Nowej Fali, a więc u: Stanisława Barańczaka („4.2.80: Śnieg V”, „Pusty”, „Wrzesień 1967”), Ryszarda Krynickiego („Rozewrzeć morzu powiekę”, „Trzy wiersze tylko dla ciebie”), Juliana Kornhausera („Nienasycenie”), Ewy Lipskiej („Bajka”, Bez tytułu”, „List”, „Wyznanie mężczyzny, od którego kobieta odchodzi…”).

W sposób szczególny tematyka miłosna funkcjonuje w poezji Rafała Wojaczka, którego krótkie życie i twórczość owiane zostały swoistą legendą. W swoich dwóch wydanych za życia tomach poetyckich („Sezon”, i „Inna bajka”) Wojaczek dał się poznać jako twórca traktujący miłość w kategoriach tyleż naturalistycznych, co metafizycznych. Erotyka, śmierć i cierpienie stanowią tu nierozłączną całość.

Polecamy również:

  • Turpizm - definicja, przykłady, autorzy

    Turpizm to zjawisko w polskiej poezji współczesnej, którego nazwa wywodzi się od łacińskiego słowa „turpis”, znaczącego tyle co „szpetny, brzydki”. Polega on zatem na świadomym wykorzystywaniu elementów brzydoty w tekście poetyckim. Do owych elementów należą takie... Więcej »

  • Klasycyzm - Neoklasycyzm - definicja, cechy, przedstawiciele

    Neoklasycyzm to jeden z nurtów w polskiej poezji po 1956 roku, który charakteryzuje się światopoglądowo-estetycznym powrotem do tradycji. Poeci tworzący w obrębie tego prądu odwołują się do szeroko rozumianych wzorców artystycznych zaczerpniętych z przeszłości. Więcej »

  • Poezja lingwistyczna - definicja, cechy, przykłady

    Poezja lingwistyczna to nurt w obrębie polskiej liryki, który pojawia się pod koniec lat 50. XX wieku. Nawiązuje on do tradycji Awangardy Krakowskiej. W centrum tego nurtu znajduje się językowy eksperyment – lingwiści traktują słowo jako narzędzie docierania do znaczeń ukrytych i nieoczywistych Więcej »

  • Poezja konkretna - definicja, cechy, przykłady

    Poezja „konkretna”, jak podaje „Słownik terminów literackich”, wywodzi się ze zjawisk takich jak: dadaizm, futuryzm czy letryzm, opierających się na językowych eksperymentach. Nurt ten narodził się w latach 50. XX w. jednocześnie w Szwajcarii i w Brazylii, a pod koniec lat 60. dotarł... Więcej »

  • Poezja religijna po 1945 r. - cechy, twórcy, przykłady

    Liryka religijna w polskiej literaturze II połowy XX wieku wyrastała z tradycji dwudziestolecia. Nurt religijny międzywojnia miał wymiar silnie zintelektualizowany. Poezja Jerzego Lieberta, Wojciecha Bąka czy Kazimiery Iłłakowiczówny przedstawiała nie tylko emocjonalno-moralną wersję relacji człowieka z... Więcej »

Komentarze (0)
Wynik działania 2 + 5 =
  • Najnowsze
  • Losowe
Ostatnio komentowane
.
• 2024-09-05 17:12:32
Dodajmy, że było to również ostatnie powstanie wendyjskie (słowiańskie) na terenie N...
• 2024-09-04 21:32:33
DZIĘKUJĘ
• 2024-07-31 13:21:34
I cóż miał rację Marek Aureliusz który chciał podbić Germanię uderzeniem przez Mor...
• 2024-07-06 19:45:33
O tym, że zmienne w czasie pole elektryczne jest źródłem pola magnetycznego, napisał ...
• 2024-06-27 07:25:33