1. Wiatr dociera na Polesie Litewskie, do lasu w okolicach Kanału Królewskiego.
2. Wiatr zauważa na leśnej polanie bezimienną mogiłę z małym krzyżykiem.
3. Drzewa podejmują smutną opowieść o batalionie powstańców, który stacjonował na polanie przed pięćdziesięcioma laty:
– na polanie rozbija obóz oddział pod dowództwem Romualda Traugutta
– drzewa opowiadają historię jednego z powstańców – Marysia Tarłowskiego
– powstańcy za dnia prowadzą bitwy, a wieczorami odpoczywają w obozie
– Maryś tęskni za siostrą, nie zapomina też o swojej miłości do natury
– Tarłowski otrzymuje pochwałę z ust Traugutta za uratowanie mu życia
– do obozu przyjeżdża zwiadowca z wiadomością o zbliżaniu się do lasu wojska
– powstańcy szykują zasadzkę w lesie
– w czasie walki Tarłowski zostaje ranny w ramię i trafia do szpitaliku na polanie leśnej
– wojsko atakuje namiot z rannymi i morduje wszystkich
– powstańcy starają się bronić szpitaliku, jednak bezskutecznie
– Maryś w ostatniej chwili życia prosi Jagmina o przekazanie chusty siostrze
– Jagmin ginie, trafiony kulą
– powstańcy zostają pochowani we wspólnej leśnej mogile
– jesienią grób odwiedza siostra Tarłowskiego i stawia na nim drewniany krzyżyk
4. Wiatr jest wzruszony opowieścią, zanosi ją w świat krzycząc: „Gloria victis”.