Interpretacja
W mitologicznym opisie początku świata rzeczywistość wyłania się z Chaosu, jej powstanie jest więc przypadkowe i jednorazowe. Grecka mitologia opiera się na politeizmie (wielobóstwie). Bogowie nie mają absolutnej władzy nad światem, ale podobnie jak on, zostają wyłonieni z Chaosu i podlegają pewnym prawom, zwłaszcza czasu. Sam świat, który wyłania się z prehistorycznego bóstwa, również jest bogiem, mamy więc do czynienia z panteizmem – wiarą w boskość natury. Bogowie greccy są podobni do ludzi, rządzą nimi ludzkie namiętności: gniew, miłość, zemsta. Warto zwrócić uwagę, że w mitologii istnieje kilka wersji powstania człowieka. W każdej z nich jednostka ludzka jest jednak istotą ziemską, nie ma w sobie pierwiastka metafizycznego. Człowiek jest tu ściśle związany z naturą: ludzie pochodzą od kamieni, roślin lub zwierząt.
Motywy literackie i symbolika
Kosmogonia – motyw stworzenia świata
Chaos – bałagan, bezład
Kronos – bóg czasu, czas
Tytan – olbrzym
Nektar i ambrozja – pożywienie Dzeusa, napój bogów
Róg obfitości – róg kozy Amaltei, który napełnia się wszystkim, czego się zabraknie, symbol nie kończącego się dobrobytu
Egida – tarcza Zeusa zrobiona ze skóry kozy Amaltei
Gigant – olbrzym, „gigantomania” – mania wielkości
Gigantomachia – wojna bogów z gigantami
Potop – motyw kary zesłanej prze bogów na niegodziwą ludzkość
Cztery wieki ludzkości – motywy złotego, srebrnego, brązowego i żelaznego wieku
Bohaterowie
Chaos – pierwotne bóstwo, z którego wyłania się świat i bogowie
Uranos i Gaja – pierwsza para bogów władających światem. Uranos jest okrutny, strąca swoje potomstwo do Tartaru. Następnie zostaje pokonany przez najmłodszego syna Kronosa.
Erynie – trzy boginie zemsty zrodzone z krwi Uranosa zamordowanego przez syna
Kronos i Reja – Kronos to syn Uranosa i Gai, rani swojego ojca żelaznym sierpem i przejmuje władzę. Jest on równie okrutny jak ojciec, zjada pięcioro swoich dzieci. Reja oszukuje Kronosa i zamiast szóstego dziecka podaje mu kamień zawinięty w pieluszki.
Dzeus – syn Kronosa i Rei, wychowuje się na Krecie, jest karmiony mlekiem kozy Amaltei, jako dorosły doradza matce, by podała Kronosowi środek wymiotny, dzięki czemu uwalnia swoje rodzeństwo. Wypowiada ojcu wojnę i zwycięża. Za swoją siedzibę obiera Olimp. Jest przywódcą bogów i rządzi ziemią, np. zsyła na ludzi karę w postaci potopu.
Hades, Posejdon, Hera, Demeter i Hestia – rodzeństwo Dzeusa pożarte przez ojca Kronosa I uwolnione przez najmłodszego brata. W czasie wojny z Tyfonem bogowie uciekają do Egiptu.
Giganci – potomstwo Gai, które chce zdobyć władzę nad światem i wypowiada wojnę bogom, ale zostaje pokonane przez Heraklesa.
Tyfon – syn Gai wydany na świat w zemście za wytępienie rodu gigantów. Jest to potwór o ciele ptaka, z wężami zamiast nóg i skórą pokrytą rybią łuską. Tyfon ginie z rąk Dzeusa, zabity żelaznym sierpem.
Cyklopi i sturęcy – potomstwo Uranosa i Gai strącone przez ojca do Tartaru, a następnie uwolnione przez Dzeusa w czasie walki z Kronosem o władzę.
Deukalion i Pyra – ludzie ocaleni z potopu, dali początek nowemu rodzajowi ludzkiemu, rzucając za siebie kamienie. Z kamieni Pyry powstały kobiety, zaś z kamieni Deukaliona mężczyźni.