Nie wierzę w nic - interpretacja i analiza wiersza

„Nie wierzę w nic” to sonet. Zgodnie z konwencją gatunku, dwie pierwsze czterowersowe strofy mają charakter opisowy. W tej części podmiot liryczny przedstawia swój światopogląd, sentencjonalnie określony już w tytule wiersza.

Podmiot liryczny neguje wartość jakiegokolwiek działania, wszystkie idee uznaje za jałowe. Swoją sytuację porównuje do rzeźbiarza, który chciał wyrzeźbić Afrodytę, jednak nie zdołał ująć w marmurze idei piękna, zniszczył więc swoje dzieło z śmiechem i z przekleństwem na ustach. Afrodyta to alegoria piękna – pomysł zaklęcia go w marmurze, a więc w materii, kruszcu, okazuje się niewykonalny, przekracza możliwości człowieka. Podobnie jest z ideami, w które wierzył podmiot liryczny. Okazują się one nieprzystające do rzeczywistości, skazane na klęskę – zasługują więc na strącenie z piedestału i zniszczenie.

Wiersz Przerwy-Tetmajera jest przykładem liryki bezpośredniej, „ja” liryczne wypowiada się w pierwszej osobie liczy pojedynczej, zdradzając swoje poglądy i marzenia. Prezentowana przez bohatera postawa to przykład młodopolskiego dekadentyzmu. Wszystkie wartości zostają tutaj jednoznacznie zanegowane, szczególną niechęć podmiotu lirycznego budzi zaś jakakolwiek aktywność: „(...) wstręt mam do wszystkich czynów”. Wysiłek, starania nie przynoszą niczego poza cierpieniem. Marzenia są nieosiągalne, pragnienia człowieka nigdy nie zostaną w pełni zaspokojone, dlatego nie warto nawet próbować walczyć o nie.

W ostatnich trzywersowych strofach zostaje wyrażone pragnienie niebytu, czyli nirwany. Dekadencka postawa prowadzi do twardej i bolesnej konstatacji: „(...) konieczność jest wszystkim, wola ludzka niczym”. Człowiek jest zdeterminowany przez czynniki zewnętrzne, musi poddać się losowi. Jest nieistotny i zbyt słaby, aby przeciwstawić się światu. W tej sytuacji może pragnąć  wyłącznie jednego – uwolnić się od męki istnienia. Symbolem takiego uwolnienia się jest stan nirwany – błogiego niebytu, zawieszenia między życiem a śmiercią.

Polecamy również:

  • Nie wierzę w nic - treść wiersza

    Nie wierzę w nic, nie pragnę niczego na świecie, Wstręt mam do wszystkich czynów, drwię z wszelkich zapałów: Posągi moich marzeń strącam z piedestałów I zdruzgotane rzucam w niepamięci śmiecie…  Więcej »

Komentarze (2)
Wynik działania 5 + 2 =
elo elo
2020-10-30 07:22:11
siema
nic
2017-05-21 12:39:23
ok
Ostatnio komentowane
nic nie rozumim
• 2025-03-11 20:47:40
dzięki
• 2025-03-10 15:14:41
bardzo to działanie łatwe
• 2025-03-03 13:00:02
Jest nad czym myśleć. PEŁEN POZYTYW.
• 2025-03-02 12:32:53
pozdro mika
• 2025-02-24 20:08:01