Rośliny żywieniowe albo inaczej alimentacyjne lub spożywcze wykorzystywane są przez ludzi jako pożywienie. Spośród ponad 1,5 tys. uprawianych na świecie gatunków roślin żywieniowych około 50 uprawianych jest na skalę masową.
Wyróżniamy wśród nich:
- rośliny zbożowe (ryż, pszenica, kukurydza, jęczmień, proso, sorgo i inne),
- rośliny okopowe – bulwiaste (ziemniaki, bataty – słodkie ziemniaki, maniok i jam) zaliczane czasami do warzyw,
- rośliny cukrodajne (trzcina cukrowa, burak cukrowy i inne) – czasami zaliczane też do roślin przemyslowych,
- rośliny miododajne,
- warzywa (wśród nich w wyżywieniu ludności Ziemi największe znaczenia mają: pomidory, cebula, kapusta, ogórki, rośliny strączkowe – groch, fasola, soczewica i inne) i owoce (najistotniejsza jest uprawa bananów, jabłek, pomarańczy i winnej latorośli).
Jako rośliny zarówno żywieniowe, jak i przemysłowe traktuje się rośliny oleiste (soja, palma kokosowa, palma oleista – olejowiec gwinejski, orzeszki ziemne, oliwki, słonecznik, rzepak, sezam, len i inne).
Do roślin pseudospożywczych zalicza się rośliny przyprawowe (zioła i przyprawy korzenne, takie jak pieprz i cynamon – ważne w przeszłości z racji tego, że wykorzystywano je w konserwacji