Klimat Polski można określić jako umiarkowanie ciepły.
Dla klimatów umiarkowanych szerokości geograficznych typowy jest wyraźnie zaznaczony przebieg roczny temperatury powietrza związany z rocznymi zmianami wysokości kątowej Słońca (najcieplej jest po przesileniu letnim, najchłodniej po przesileniu zimowym).
Większa dostawa energii słonecznej i wyższa temperatura powietrza latem powoduje też silniejsze parowanie i większą wilgotność powietrza (wyrażoną przez ciśnienie pary wodnej) – stąd latem często występuje pogoda parna, której nie obserwujemy w zimie.
Pory roku występujące w Polsce (polski geograf i klimatolog Eugeniusz Romer wyróżnił ich 6) są właśnie termicznymi porami roku. Są to:
- zima (średnia dobowa temperatura powietrza nie przekracza 0,0°C),
- przedwiośnie (w okresie pozimowego wzrostu temperatury powietrza średnia dobowa temperatura powietrza jest wyższa niż 0,0°C ale nie przekracza 5,0°C),
- wiosna (w okresie pozimowego wzrostu temperatury powietrza średnia dobowa temperatura powietrza jest wyższa niż 5,0°C ale nie przekracza 15,0°C),
- lato – (średnia dobowa temperatura powietrza jest wyższa niż15,0 C),
- jesień (w okresie poletniego spadku temperatury powietrza średnia dobowa temperatura powietrza jest wyższa niż 5,0°C ale nie przekracza 15,0°C),
- przedzimie (w okresie poletniego spadku temperatury powietrza średnia dobowa temperatura powietrza jest wyższa niż 0,0°C ale nie przekracza 5,0°C).
W cyklu rocznym zmienia się też natężenie procesów konwekcyjnych, czyli pionowych ruchów powietrza atmosferycznego. Zmiany te związane są z silnym ogrzewaniem podłoża latem w ciągu długiego dnia, sprzyjającym rozwojowi konwekcji
i silnym wychładzaniem podłoża jesienią i zimą w trakcie długich nocy, kiedy tworzą się inwersje termiczne hamujące konwekcję.
W efekcie latem częściej tworzą się chmury konwekcyjne (cumulus i cumulonimbus), a w zimie chmury warstwowe. Jako, że chmury konwekcyjne nie zakrywają całego nieba, a chmury warstwowe często tak, ogólne zachmurzenie nieba jest latem mniejsze niż zimą (najbardziej pochmurne miesiące w Polsce to poza górami listopad i grudzień).
Chmury konwekcyjne charakteryzują się dużo większą zawartością wody niż chmury warstwowe. Stąd letnie opady konwekcyjne przynoszą więcej wody niż opady występujące w chłodnej części roku (mimo, że w chłodnej części roku dni z opadem jest więcej niż na wiosnę i latem).
Innym efektem położenia Polski w umiarkowanych szerokościach geograficznych jest przewaga strefowej cyrkulacji atmosferycznej (wiatrów zachodnich, a w dalszej kolejności wschodnich). W sumie jednak cyrkulacja atmosferyczna nad Polską odznacza się dużą zmiennością.
Ta zmienność kierunku i prędkości wiatru, jak również wspomniane występowanie aż 6 pór roku są związane z inną cechą klimatu Polski, jaką jest duża zmienność pogody z dnia na dzień. Wynika ona z przemieszczania się nad Polską mas powietrza (o różnych właściwościach termicznych i wilgotnościowych) i rozdzielających je frontów atmosferycznych (z przejściem frontu wiąże się: wzrost zachmurzenia, wystąpienie opadów zmiany ciśnienia atmosferyczne i kierunku wiatru, którego prędkość okresowo wzrasta, po przejściu frontu znacznie może zmienić się tez temperatura powietrza).
Dynamika atmosfery nad Polską najmniejsza jest jesienią i właśnie wtedy często obserwujemy długie okresy pogody wyżowej i bezopadowej (chociaż czasami chłodnej i mglistej). Czynniki cyrkulacyjne są też odpowiadają też za występowanie anomalii pogodowych (czasami październik jest cieplejszy od września, a w zimie okresy silnych mrozów przeplatają się z odwilżami).
Inną ważną cechą klimatu
