W oparciu o teorię kinetyczno – molekularną tłumaczy się wszystkie zjawiska termodynamiki. W teorii tej zjawiska cieplne wyjaśniane są za pomocą ruchu atomów i cząsteczek (ich wzajemnymi zderzeniami). Im szybciej poruszają się atomy lub cząsteczki, tym większa jest temperatura ciała, przy czym w temperaturze zera bezwzględnego cząsteczki nie poruszają się.
Wg teorii kinetyczno – molekularnej atomy lub cząsteczki gazów, cieczy i ciał stałych są w stałym, bezwładnym ruchu. Potwierdzeniem tej teorii jest zachodzenie dyfuzji w gazach (np. użycie dezodorantu w jednym końcu korytarza spowoduje, że po pewnym czasie będzie odczuwalny w drugim jego końcu), cieczach (np. wlanie do wody kropli atramentu spowoduje po pewnym czasie jej jednakowe zabarwienie) i ciałach stałych (np. zetknięcie płytek dwóch metali spowoduje, że po kilku latach atomy jednego ciała przenikną do drugiego). W przypadku ciał stałych dyfuzja zachodzi najwolniej, a najszybciej w gazach. Dyfuzja cieczy i gazów zachodzi wyłącznie wtedy, gdy ich cząsteczki zderzają się chaotycznie. Dowodem prawdziwości są ruchy Browna, odkryte w 1827 r. przez R. Browna.