Prawidłowości ewolucji i kierunki zmian ewolucyjnych

Mikroewolucja – to procesy zachodzące w obrębie danego gatunku polegające na zmianie częstości występowania alleli w populacji i warunkowanych przez nie cech fenotypowych. Efektem mikroewolucji nie są istotne zmiany planu budowy całego organizmu, a jedynie jego niewielkie modyfikacje. Przykładem mikroewolucji jest zmiana ubarwienia u krępaka brzozowego obserwowana na przełomie XIX i XX wieku na terenach przemysłowych w Angli.

Melanizm przemysłowy

 Odmiana melanistyczna krępaka brzozowego/Olei (20.06.2006)/
commons.wikimedia.org

Makroewolucja – to zmiany ewolucyjne zachodzące na poziomie wyższym od gatunku, które prowadzą do powstawania rodzajów, rodzin i wyższych jednostek systematycznych. W makroewolucji dochodzi do zasadniczych zmian zachodzących z obrębie całego organizmu lub jego części. Źródłem zmian ewolucyjnych są mutacje oraz nowo powstałe geny. 

Prawidłowości ewolucji:

kumulatywność – zmiany ewolucyjne następują w wyniku sukcesywnego kumulowania niewielkich zmian genetycznych i warunkowanych przez nie cech fenotypowych. Według tej prawidłowości ewolucja korzysta i działa na bazie tego, co już zostało wykształcone, a nie tworzy od nowa.

nieodwracalność ewolucji – ewolucja nie może się cofnąć po drodze, którą postępowała wcześniej. Prawidłowość ta ma odniesienie do makroewolucji (w mikroewolucji zmiany frekwencji alleli mogą odbywać się w dwóch kierunkach – przykładem jest melanizm przemysłowy). U niektórych organizmów mogą pojawić się atawizmy (cechy pojawiające się u współcześnie żyjących organizmów charakterystyczne dla odległych przodków), ale mają one charakter osobniczy.

kierunkowość – zmiany ewolucyjne biegną w jednym kierunku. Ta prawidłowość ma względny charakter, bowiem ma odniesienie dla pewnego okresu czasu. Oznacza to, że w danej linii rozwojowej przez dłuży okres czasu (milion lat) następuje stopniowy wzrost (lub spadek) nasilenia danej cechy. Później może nastąpić zmiana kierunku.

postępowość – w wyniku postępujących zmian ewolucyjnych wzrasta różnorodność, złożoność i organizacja świata żywego. Postępowy charakter ewolucji można dostrzec po upływie dłuższego przedziału czasowego.

zmienne tempo – zmiany ewolucyjne w danej linii rozwojowej zachodzą w niejednostajnym tempie.

Kierunki zmian ewolucyjnych:

konwergencja – jest efektem ewolucji zbieżnej; polega na wytworzeniu u organizmów należących do różnych linii rozwojowych narządów o podobnej morfologii i funkcjonowaniu
dywergencja – jest wynikiem ewolucji rozbieżnej; polega na powstaniu u blisko ze sobą spokrewnionych organizmów odmiennych cech przystosowawczych do życia w różnych warunkach środowiskowych

Polecamy również:

  • Pośrednie dowody ewolucji – przykłady

    Pośrednie dowody ewolucji opierają się na analizie porównawczej, czyli zestawieniu podobieństw i różnic w budowie współcześnie żyjących organizmów. Uzyskane w ten sposób dane są świadectwem na wspólne pochodzenie i ewolucję tych form.  Więcej »

  • Bezpośrednie dowody ewolucji – przykłady

    Bezpośrednie dowody ewolucji są to kopalne formy wymarłych organizmów odnalezione w wyniku badań paleontologicznych. Ukazuję one zmiany jakie zaszły w organizmach w trakcie trwania ewolucji. Więcej »

  • Prawo Hardy’ego-Weinberga – wzór, zastosowanie

    Genetyka populacji jest dziedziną zajmującej się badaniem dziedziczności w obrębie populacji. Podstawowym jej założeniem jest prawo sformułowane niezależnie przez dwóch uczonych – angielskiego matematyka Hardy’ego i niemieckiego genetyka Weinberga, które od nazwisk odkrywców nazwano... Więcej »

  • Dryf genetyczny – efekt założyciela i efekt wąskiego gardła

    Dryf genetyczny to zjawisko, które zachodzi w obrębie małych populacji i polega na zmianie frekwencji (częstości występowania) alleli w populacji. Zmiana ta jest dziełem zdarzeń losowych, a nie działania mechanizmów doboru naturalnego, czy mutacji. Przyczyną wystąpienia dryfu... Więcej »

  • Dobór naturalny i dobór sztuczny – definicja, przykłady

    Dobór naturalny(selekcja naturalna) to jeden z mechanizmów ewolucji, który eliminuje osobniki o fenotypach, będących gorzej przystosowanych do panujących warunków. Cechy, które odpowiadają za lepsze dostosowanie organizmów do określonych warunków środowiskowych,... Więcej »

Komentarze (0)
Wynik działania 3 + 3 =
Ostatnio komentowane
ss
• 2025-02-04 15:03:47
W planie wydarzeń punkt 1 i 2 powinny być zamienione miejscami.
• 2025-01-29 19:30:27
Jest tu zawarte wiele niezbędnych oraz interesujących informacji o twórcy i artyście jakim...
• 2025-01-26 10:13:01
To ja ola
• 2025-01-20 14:10:30
bardzo się przyda na ściągi na kartkówki
• 2025-01-16 13:41:59