Biogeneza – pochodzenie życia na Ziemi.
Hipotezy powstania życia na Ziemi:
• teoria autogonii (samorództwa) – organizmy żywe powstały samorzutnie z martwej materii nieożywionej. Zwolennikiem hipotezy autogonii był Arystoteles, który twierdził, że m.in. muchy mogą powstać z mięsa, a myszy z brudnego siania. Stopniowo udowadniano niesłuszność tego podglądu, a ostatecznie jego istnieniu zaprzeczył Ludwik Pasteur, który dowiódł, że samorództwo nie zachodzi nawet w przypadku bakterii.
• kreacjonizm – organizmy żywe pojawiły się na Ziemi w wyniku działania jakieś siły wyższej.
• teoria panspermii kosmicznej – w przestrzeni kosmicznej istnieją zarodki życia, które wraz z pyłem kosmicznym są rozprzestrzeniane na gwiazdy i planety. Gdy trafią w odpowiednie miejsce rozwijają się w formy żywe. Według różnych naukowców zarodki życia są przesyłane przez promieniowanie świetlne, meteory, siły odpychania, a nawet nieznane cywilizacje.
• teoria życia pierwotnego – życie jest ruchem i istnieje na Ziemi od momentu jej powstania. W wyniku spadku temperatury na Ziemi część życia pierwotnego obumarła dając w ten sposób początek materii nieożywionej i ciałom żywym.
• samoistna biogeneza – organizmy żywe powstały na drodze ewolucji z materii nieożywionej. Pierwotna atmosfera Ziemi składała się z amoniaku, wodoru, pary wodnej i metanu, a była pozbawiona tlenu. Miała silne właściwości redukujące, co sprzyjało powstawaniu pierwszych związków organicznych. Promieniowanie UV (docierało do Ziemi z powodu braku warstwy ozonowej) i wyładowania elektryczne mogły posłużyć jako źródło energii. W takich warunkach ze skroplonej pary wodnej powstawały praoceany. W środowisku tym dochodziło do syntezy aminokwasów, a z nich białek i kwasów nukleinowych.
W 1953 r. roku Miller i Urey przeprowadzili eksperyment, który miała na celu sprawdzenie jakie organiczne związki chemiczne mogą powstać ze związków nieorganicznych, w warunkach odpowiadających warunkom panujących na Ziemi w pierwotnej atmosferze. W warunkach laboratoryjnych badaczom udało się uzyskać aż 13 różnych aminokwasów.
Formy przedkomórkowe – twory, które dają początek praorganizmom:
• hipoteza Oparina – w tzw. bulionie pierwotnym, czyli praoceanie bogatym w związki organiczne powstają koacerwaty. Są to pęcherzyki, które posiadają zdolność do pobierania substancji z roztworu zewnętrznego, wzrostu i podziału.
• hipoteza Foxa – w gorących wodach wulkanicznych powstają mikrosfery, czyli kuliste twory, będące odpowiednikiem koacerwatów, które tworzą się w wyniku kondensacji aminokwasów. Mikrosfery posiadają właściwości katalityczne.