Pożyteczne jest dla was moje odejście. Bo jeżeli nie odejdę, Pocieszyciel nie przyjdzie do was. A jeżeli odejdę, poślę Go do was. (J 16,7)
Zesłanie Ducha Świętego to wydarzenie, które zostało zapowiedziane przez Jezusa Chrystusa. Nastąpiło dziewięć dni po Jego Wniebowstąpieniu i pięćdziesiątego dnia po Jego Zmartwychwstaniu. Zostało opisane w Dziejach Apostolskich:
Kiedy nadszedł wreszcie dzień Pięćdziesiątnicy, znajdowali się wszyscy razem na tym samym miejscu. Nagle dał się słyszeć z nieba szum, jakby uderzenie gwałtownego wiatru, i napełnił cały dom, w którym przebywali. Ukazały się im też języki jakby z ognia, które się rozdzieliły, i na każdym z nich spoczął jeden. I wszyscy zostali napełnieni Duchem Świętym, i zaczęli mówić obcymi językami, tak jak im Duch pozwalał mówić. (Dz 2,1-4)
Na działanie Ducha Świętego w powyższym fragmencie wskazują języki z ognia, które ukazały się nad głowami Apostołów (ogień jest symbolem Ducha), a także dar mówienia językami. Tradycja podaje, że w Wieczerniku przebywała wówczas także Maryja.
Zesłanie Ducha Świętego było zdarzeniem kluczowym dla posłannictwa Kościoła, gdyż od tego momentu Apostołowie zaczynają działać jawnie. W tym dniu Kościół rozpoczyna głoszenie Ewangelii wszystkim narodom. Wówczas po raz pierwszy wystąpił św. Piotr (Głowa Kościoła) i jest to pierwsze wystąpienie papieskie. Jego mowa do mieszkańców Jerozolimy spowodowała nawrócenie ok. trzech tysięcy osób, którzy zostali ochrzczeni.
Zesłanie Ducha Świętego stanowi dopełnienie dzieła Chrystusa. W dniu Pięćdziesiątnicy Duch objawia się jako Trzecia Osoba Boska – dochodzi do pełnego objawienia Trójcy Świętej. Od tego momentu Duch nieustannie działa w Kościele, prowadzi Go i uświęca. Stąd Kościół mówi o Jego przyjściu, „które ciągle trwa”.
Zesłanie Ducha Świętego jest uważane za początek Kościoła, niemniej należy również zaznaczyć, że za Założyciela uważany jest Jezus Chrystus.
W chrześcijańskim roku liturgicznym Zesłanie Ducha Świętego jest jednym z najważniejszych świąt. Nazywane jest także potocznie Zielonymi Świątkami. Było obchodzone już w IV wieku. Pięćdziesiątnica jest wypełnieniem Świąt Paschalnych i kończy cykl Wielkanocny w Kościele. Zesłanie Ducha Świętego jest zatem świętem ruchomym. W obrządku bizantyńskim święto trwa dwa dni.
Dzień po uroczystościach Zesłania Ducha Świętego, w poniedziałek jest obchodzone święto Najświętszej Maryi Panny Matki Kościoła.
Warto wspomnieć, że dzień Pięćdziesiątnicy był wyjątkowy dla całej społeczności ówczesnej społeczności żydowskiej. Obchodzili oni wtedy swoje Święto Tygodni (Szawout).