Powołaniem człowieka jest poznawanie i miłowanie Boga, gdyż wyłącznie w Bogu człowiek może osiągnąć szczęście, którego szuka i pragnie. Przymierze, komunia z Bogiem jest głównym celem życia człowieka. Stąd też Kościół naucza, że istota ludzka jest z natury istotą religijną; co więcej, człowiek jest jedynym stworzeniem zdolnym udzielić odpowiedzi Bogu - odpowiedzi, którą nazywa się wiarą.
Bóg wszystko co stworzył, stworzył dla człowieka:
Po czym Bóg im błogosławił, mówiąc do nich: «Bądźcie płodni i rozmnażajcie się, abyście zaludnili ziemię i uczynili ją sobie poddaną; abyście panowali nad rybami morskimi, nad ptactwem powietrznym i nad wszystkimi zwierzętami pełzającymi po ziemi». (Rdz 1,28)
Człowiek jest ukoronowaniem stworzenia, występuje na szczycie hierarchii stworzeń, które są w zamyśle Stwórcy mu poddane. Można powiedzieć, że człowiek jest „zarządcą Bożym”; jest powołany do sprawowania władzy nad ziemią. Oczywiście z zastrzeżeniem, że owo panowanie nie może być niszczące i samowolne. Władza niesie bowiem ze sobą również odpowiedzialność za świat, który został człowiekowi powierzony.
Natomiast sam człowiek również jest poddany – jest poddany Bogu, gdyż Pan stworzył ludzi, aby Mu służyli i obdarzali miłością. Miłość, w nauczaniu Kościoła, jest podstawowym powołaniem istoty ludzkiej:
Bóg, który stworzył człowieka z miłości, powołał go także do miłości, która jest podstawowym i wrodzonym powołaniem każdej istoty ludzkiej. Człowiek został bowiem stworzony na obraz i podobieństwo Boga, który sam jest Miłością. (Katechizm Kościoła Katolickiego 1604)
Przez miłość i służbę Bogu człowiek osiągnie szczęście. Owym szczęściem będzie uczestniczenie w życiu Trójcy, wejście do raju i oglądanie Boga „twarzą w twarz”. Człowiek został bowiem stworzony, aby nie tylko panować nad ziemią, ale przede wszystkim, żeby uczestniczyć w boskiej naturze (2 P 1,4) i życiu wiecznym. Dlatego w nauce Kościoła można spotkać się z określeniem „boskie powołanie” .
Powołanie do szczęścia dotyczy każdego człowieka, ale również wszystkich ludzi jako wspólnoty. Kościół mówi o „wspólnotowym charakterze powołania ludzkiego”. Wszyscy ludzie są bowiem wezwani do tego samego celu, którym jest Bóg. Zatem na wzór jedności Osób Boskich w Przenajświętszej Trójcy, ludzie powinni wzajemnie się miłować, żyć w pokoju i w prawdzie. Życie społeczne jest bowiem wymogiem natury człowieka. Przez dialog z bliźnim, współpracę i wzajemną służbę człowiek realizuje swoje powołanie. Za wspólnoty konieczne Kościół uważa rodzinę i państwo.
Wracając jednak do powołania indywidualnego należy zaznaczyć, że Bóg wzywając człowieka do siebie, wzywa go równocześnie do określonego sposobu życia i powierza konkretne zadania. Można wyróżnić szereg typów powołań np. powołanie misyjne, powołanie do życia w małżeństwie, powołanie do życia w celibacie, powołanie kapłańskie, powołanie zakonne, powołanie do wykonywania jakiegoś zawodu. Każde z nich; każde powołanie w ogóle zawsze pochodzi od Boga, niemniej podstawą tych wszystkich „jednostkowych” wezwań jest wspomniane powołanie do szczęścia, życia i miłości.
Do Soboru Watykańskiego II o powołaniu mówiono wyłącznie w kontekście kapłanów i zakonników. Dopiero po soborze Kościół zaczął nauczać o powołaniu w odniesieniu do osób świeckich.
Zadaniem człowieka jest dostrzeżenie własnego powołania, rozeznanie i przyjęcie. Bóg bowiem wzywa człowieka, ale istota ludzka ma wolną wolę i od niej samej zależy, czy dokona właściwego wyboru, czyli wyboru zgodnego z zamiarami Bożymi. Powołanie jest darem, który wymaga odpowiedzi.