Kościół rzymskokatolicki w Polsce - doktryna

Kościół Rzymskokatolicki (zwany również Kościołem katolickim obrządku łacińskiego bądź Kościołem zachodnim) jest największą pod względem liczby wyznawców częścią Kościoła katolickiego na świecie. Według danych opublikowanych w Annuario Pontificio (roczniku statystycznym Stolicy Apostolskiej) w 2010 r. do Kościoła łacińskiego należało ok. 1 mld 130 mln ludzi, co stanowi ok. 98,5% katolików w ogóle.

W Polsce Kościół Rzymskokatolicki obecny jest od czasu chrztu Mieszka I w 966 r. Współcześnie jest największą organizacją religijną w naszym kraju – łącznie do Kościoła Rzymskokatolickiego należy 95,5%  mieszkańców państwa polskiego, czyli ok. 34 miliony wiernych (dane z 2011 r.).

Głową Kościoła Rzymskokatolickiego jest biskup Rzymu, czyli papież. Podstawowe dogmaty wiary znajdują się w Piśmie Świętym, Tradycji, pismach Ojców Kościoła oraz dokumentach wydanych przez Magisterium Kościoła, które zawierają zasady dogmatyczne ogłoszone przez papieży lub uchwalone przez biskupów na 21 soborach powszechnych (ostatnim soborem był Sobór Watykański II, który odbył się w latach 1962-65). Zasady wiary zostały również wyłożone w Katechizmie Kościoła Katolickiego. Z kolei sprawy organizacyjne Kościoła Rzymskokatolickiego reguluje Kodeks Prawa Kanonicznego z 1983 r.

Najmniejszą i podstawową jednostką administracyjną w Kościele Rzymskokatolickim jest parafia, którą kieruje proboszcz. Kilka bądź kilkanaście sąsiednich parafii tworzy z kolei dziekanat, którym kieruje dziekan. Od dekanatu większą jednostką organizacyjną Kościoła Rzymskokatolickiego jest diecezja (biskupstwo), którą zarządza biskup. Diecezje tworzą prowincję kościelną, tzw. metropolię, na której czele stoi arcybiskup (metropolita).

Arcybiskup gnieźnieński jest automatycznie Prymasem Polski. Sam tytuł prymasa nie daje jednak w Kościele rzymskokatolickim żadnej władzy rządzenia. Prymasi pełnią najczęściej wyłącznie funkcje reprezentacyjne. W Polsce zachowują honorowe pierwszeństwo wśród biskupów. Obecnym prymasem Polski jest abp Józef Kowalczyk, a jego poprzednikiem był abp Henryk Muszyński.

Na szczeblu krajowym najwyższą jednostką organizacyjną Kościoła Rzymskokatolickiego jest Konferencja Episkopatu będąca zgromadzeniem biskupów. Owo zgromadzenie odbywa się przynajmniej raz w roku, a także wtedy, gdy domagają się tego szczególne okoliczności. Celem zebrania biskupów jest zaplanowanie wspólnych działań i inicjatyw duszpasterskich dla Kościoła na danym terytorium. W spotkaniach Konferencji Episkopatu Polski, której siedziba znajduje się w Warszawie, uczestniczą nie tylko biskupi Kościoła Rzymskokatolickiego, ale także biskupi obrządku bizantyjsko-ukraińskiego (Kościoła Greckokatolickiego). Obecnie przewodniczącym Konferencji Episkopatu Polski jest metropolita przemyski, arcybiskup Józef Michalik.

Kościół rzymskokatolicki ma swoją własną tradycję liturgiczną. Obecnie obowiązującą formą sprawowania liturgii jest tzw. Novus Ordo Missae (Nowy Porządek Mszy) opracowana po Soborze Watykańskim II i przyjęta przez papieża Pawła VI konstytucją apostolską Missale Romanum w 1969 r. Celebracja Mszy Św. odbywa się w oparciu o Mszał Rzymski. W 1963 r. Sobór Watykański II oficjalnie zatwierdził języki narodowe w liturgii katolickiej w obrządku łacińskim.

Kościół Rzymskokatolicki w Polsce posiada osobowość prawną, którą reguluje konkordat zawarty między Stolicą Apostolską a Rzeczypospolitą Polską w 1993 r. oraz ustawa  z dnia 17 maja 1989 r. o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej. Ustalenia te dotyczą zatem nie tylko Kościoła łacińskiego, ale także innych odłamów Kościoła katolickiego, które są obecne w Polsce, czyli Kościołów obrządku bizantyjsko-ukraińskiego (Kościół Greckokatolicki), bizantyjsko-słowiańskiego (Kościół Neounicki) oraz ormiańskiego (Kościół Ormiański).

Według danych statystycznych zgromadzonych przez GUS, czyli Główny Urząd Statystyczny, w 2011 r. na terenie państwa polskiego działało 10,177 parafii Kościoła rzymskokatolickiego i 19,130 kościołów. Liczba księży wynosiła 30,481, sióstr zakonnych - 21,998, a braci zakonnych – 1, 311. W przeciągu 2011 r. w Kościele Rzymskokatolickim w Polsce udzielono ponad 382 tysiące sakramentów chrztu, przeszło 328 tysięcy sakramentów Pierwszej Komunii Świętej, blisko 250 tysięcy sakramentów bierzmowania i prawie 152 tysiące sakramentów małżeństwa.

Polecamy również:

  • Kościół greckokatolicki w Polsce - doktryna

    Kościół Greckokatolicki (Kościół bizantyjsko-ukraiński) zaliczany jest do grona katolickich Kościołów wschodnich. Powstał w wyniku unii brzeskiej podpisanej w 1596 r. pomiędzy Stolicą Apostolską i większością prawosławnych władyków na synodzie w Brześciu Litewskim. Więcej »

  • Kościół neounicki w Polsce - doktryna

    Kościół Neounicki to Kościół katolicki obrządku bizantyjsko-słowiańskiego. Powstał na ziemiach polskich w 1924 r., ale jego historia sięga XVI w. Wówczas w 1596 r. na synodzie w Brześciu Stolica Apostolska nawiązała z władykami prawosławnymi porozumienie, na mocy którego doszło do... Więcej »

  • Kościół ormiański w Polsce - doktryna

    Kościół ormiański (armeński) jest jednym z kościołów wschodnich. Legenda głosi, że został założony w 39 r. przez dwóch apostołów –Judę Tadeusza i Bartłomieja. Na podstawie źródeł historycznych uznaje się jednak, że Ormianie przyjęli chrześcijaństwo w IV w. na skutek... Więcej »

  • Kościół polskokatolicki - doktryna

    Kościół Polskokatolicki należy do rodziny Kościołów Starokatolickich Unii Utrechckiej. Wyłonił się z Polskiego Narodowego Kościoła Katolickiego, powstałego w 1897 roku w Stanach Zjednoczonych. Więcej »

  • Kościół Starokatolicki Mariawitów w RP - doktryna

    Kościół Starokatolicki Mariawitów wyodrębnił się z polskiego Kościoła rzymskokatolickiego w 1906 roku. Powodem tego rozdziału był brak akceptacji ze strony polskich hierarchów oraz papieża dla działalności Zgromadzenia Kapłanów Mariawitów, które powstało wskutek... Więcej »

Komentarze (1)
Wynik działania 4 + 2 =
Xxcc
2021-12-11 09:10:38
co łączy opowiadanie o kainie z przypowiescia o robotnikach w winnicy
Ostatnio komentowane
nic nie rozumim
• 2025-03-11 20:47:40
dzięki
• 2025-03-10 15:14:41
bardzo to działanie łatwe
• 2025-03-03 13:00:02
Jest nad czym myśleć. PEŁEN POZYTYW.
• 2025-03-02 12:32:53
pozdro mika
• 2025-02-24 20:08:01