Injekcja (funkcja różnowartościowa)

Jedną z podstawowych własności funkcji jest różnowartościowość. Funkcję nazywamy injekcją (iniekcją, funkcją różnowartościową) jeśli różnym argumentom przyporządkowuje ona różne wartości.

Definicja injekcji

Funkcja f:X \rightarrow Y jest injekcją wtedy i tylko wtedy, gdy dla dowolnych a,b\in X  spełniony jest warunek a \neq b \Rightarrow f(a) \neq f(b).

Uwaga:

Równoważnie funkcję różnowartościową można zdefiniować zastępując implikację pojawiającą się w powyższej definicji następującą: f(a)= f(b) \Rightarrow a=b. Ten warunek mówi o tym, że jeśli wartości dwóch argumentów są sobie równe to te argumenty również muszą być sobie równe a zatem muszą być tym samym argumentem.

 

By lepiej zrozumieć sens definicji dobrze jest przyjrzeć się przykładom.

Przykłady:

1. Funkcja wymierna f(x)= \frac{a}{x} dla dowolnego a \neq 0x \neq 0 jest injekcją - nie ma dwóch argumentów, które miałyby tą samą wartość.

2. Funkcja liniowa (o ile nie jest funkcją stałą) jest funkcją różnowartościową - każdemu argumentowi odpowiada inna wartość.

3. Funkcja kwadratowa nie jest injekcją - dla dowolnego argumentu różnego od p (x-owa współrzędna wierzchołka) daje się znaleźć drugi argument przyjmujący dokładnie tą samą wartość.

4. Funkcje trygonometryczne nie są różnowartościowe - każda wartość przyjmowana przez dowolną z funkcji trygonometrycznych (y= \sin x, y = \cos x, y = \ {tg{x}}, y= \ ctgx) jest przez nią przyjmowana nieskończenie wiele razy.

 

Uwaga:

Obcięcie dziedziny funkcji może sprawić, że funkcja stanie się injekcją.

 

Przykłady:

3. c. d. Funkcja kwadratowa y=x^2 określona dla liczb rzeczywistych dodatnich stanie się funkcją różnowartościową (ogólniej: injekcją staje się dowolna funkcja kwadratowa określona w tej części swojej dziedziny, która leży na prawo albo lewo od wierzchołka).

4. c. d. Obcięcie funkcji trygonometrycznych do odpowiednich przedziałów może sprawić, że będą one różnowartościowe - np. sinus na przedziale (0; \frac{ \pi }{2} ) nie przyjmuje ani razu tych samych wartości, w związku z czym jest funkcją różnowartościową.

Polecamy również:

Komentarze (0)
Wynik działania 5 + 5 =
Ostatnio komentowane
l
• 2023-10-01 12:30:44
nudne to
• 2023-10-01 11:52:10
macie
• 2023-09-30 17:00:17
to jest super edukujące zadanie
• 2023-09-29 08:07:38
3434444f234fcvqr4
• 2023-09-27 12:30:26