Zjawy w Weselu - symbolika, funkcja, opis

Widma pojawiające się w drugim akcie dramatu "Wesele" to kluczowe dla zrozumienia przesłania dzieła postacie utworu (tzw. osoby dramatu). Uosabiają one bolączki, nadzieje i ukryte i niespełnione marzenia głównych bohaterów.

Zjawy w "Weselu" - ich funkcja w dramacie

Zjawom przewodzi słomiany chochoł zaproszony przez Państwa Młodych (aczkolwiek zaproszenie kukły było pomysłem Poety i Racheli). Straszydło pojawia się w chacie o północy, zapowiadając przybycie „gości” z zaświatów. Duchy ukazują się w następującym porządku: widmo zmarłego kochanka, błazen Stańczyk, Rycerza Zawisza, Hetman i Jakub Szela.

Zjawy wydobywają na jaw ukrywane przez gości tajemnice. Widmo uświadamia Marysi, że nie jest szczęśliwa u boku męża. Stańczyk budzi sumienie Dziennikarza (konserwatysty), niezdolnego do obrania właściwej drogi w życiu. Rycerz uświadamia Poecie, kim mógłby być, gdyby wykorzystał swój talent i moc twórczą. Hetman obnaża prawdziwe intencje Pana Młodego, wyśmiewając jego ożenek z chłopką. Na końcu pojawia się upiór Szeli, przypominając Dziadowi o krwawym sporze pomiędzy inteligencją i chłopstwem.

Korowód widm kończy Wernyhora, budząc w Gospodarzu ukryte pragnienie zrywu narodowego.

Zadaniem widziadeł pojawiających się w dramacie jest obnażenie prawdziwych intencji bohaterów. Obnażenie hipokryzji, niemocy, apatii i bezradności, przypomnienie o zatraconych wartościach narodowych (duma, potęga, waleczność, solidarność) – oto funkcja osób dramatu.

Duchy w "Weselu" - opis

Chochoł

Słomiana kukła, osłaniająca krzak róży przed mrozem. Zostaje zaproszona na wesele przez Państwa Młodych. Chochoł pojawia się w chacie, gdy wybija północ i zapowiada przybycie kolejnych zjaw. Zostaje przegnany przez małą Isię. W finale dramatu chochoł rozkazuje Jaśkowi wyjąć chłopom kosy z rąk. Śpiewa i wygrywa na patykach smętną melodię, wprawiając gości w stan hipnotycznego letargu.

Widmo

Pierwowzór postaci – malarz Ludwik Laveaux. Duch pierwszego narzeczonego Marysi. Pojawia się przy ukochanej, by przypomnieć jej pierwszą miłość. Wywołuje u Marysi tęsknotę i wątpliwości co do wyboru męża.

Stańczyk

Duch błazna króla Zygmunta Augusta. Ukazuje się Dziennikarzowi, przeciwnikowi wszelkich rewolucyjnych zmian na dawnych ziemiach polskich, przekazując mu symboliczny dar – błazeński kaduceusz.

Hetman

Widmo zdrajcy hetmana Branickiego. Pojawia się w chacie ścigany przez hordę diabłów. Zarzuca Panu Młodemu zdradę własnego stanu.

Czarny Rycerz

Widmo rycerza Zawiszy Czarnego. Duch ukazuje się Poecie i przekazuje artyście Moc, wzbudzając w nim pragnienie napisania wielkiego poematu.

Upiór

Krwawe widmo Jakuba Szeli, przywódcy chłopskiej rabacji z 1846 roku. Duch ukazuje się Dziadowi, przypominając mu o niedawnej krwawej przeszłości (starzec brał udział w powstaniu), a tym samym – odwiecznych zatargach między chłopami i panami.

Wernyhora

Legendarny wieszcz kozacki. Ogromny, barczysty starzec z lirą u boku. Pojawia się u Gospodarza, przekazując nowinę o narodowym powstaniu. Zadaniem Gospodarza ma być rozesłanie wici i danie hasła do walki (dźwięk złotego rogu). Koń Wernyhory gubi złotą podkowę, którą znajduje Stasiek. Skarb zostaje zabrany przez Gospodynię i schowany do skrzyni.

Stanisław Wyspiański, Chochoły (1898-1899) wernyhora wesele

Polecamy również:

  • Wesele - plan wydarzeń

    1. Czepiec prowadzi z Dziennikarzem dyskusję na temat polityki 2. Zosia i Haneczka proszą do tańca drużbów 3. Pan młody wyznaje żonie miłość 4. Poeta prawi komplementy Marynie. Więcej »

  • Geneza Wesela

    W 1900 roku Stanisław Wyspiański gościł na weselu swojego bliskiego znajomego – Lucjana Rydla. Więcej »

  • Wesele - opracowanie (czas i miejsce akcji i motywy)

    „Wesele” odnosi się do wielu mitów narodowych, jednym z nich jest romantyczna idea poezji jako mocy mogącej wzbudzić uśpionego ducha narodu. W Młodej Polsce taka jej funkcja okazuje się nieaktualna, gdyż poezja nabrała zupełnie nowego znaczenia. Więcej »

  • Wesele - charakterystyka postaci

    Pan Młody - pierwowzór postaci: Lucjan Rydel; młody inteligent, który decyduje się na ślub z „dziewczyną z ludu”. Więcej »

  • Wesele - problematyka

    „Wesele” to wielki dramat narodowy. Wyspiańskiemu udało się dokonać trafnej analizy mentalności polskiego społeczeństwa, obalić narodowe mity i postawić pytania o przyszłość ojczyzny. Więcej »

Komentarze (3)
Wynik działania 5 + 3 =
ziutek
2022-01-26 09:19:10
spoko
ADMIN
2021-10-15 09:57:56
@12345 - dziękujemy za zauważenie błędu, został już poprawiony. Pozdrawiamy :)
12345
2021-10-14 22:35:31
rabacja była w 1846r
Ostatnio komentowane
Fajnie, dziękuję
• 2025-02-13 21:09:19
nie wiem po co takie łatwe działanie
• 2025-02-04 15:03:23
W planie wydarzeń punkt 1 i 2 powinny być zamienione miejscami.
• 2025-01-29 19:30:27
Jest tu zawarte wiele niezbędnych oraz interesujących informacji o twórcy i artyście jakim...
• 2025-01-26 10:13:01
To ja ola
• 2025-01-20 14:10:30