Sonety do Laury - opracowanie ogólne cyklu, geneza i motywy

Zbiór „Drobne wiersze włoskie” powstawał przez wiele lat. Wśród utworów, które się tam znalazły, większą część stanowią „Sonety do Laury” – cykl został napisany w języku włoskim. Petrarka był poetą dwujęzycznym, większość swoich dzieł napisał po łacinie i to im przypisywał największą wartość. Już sam tytuł zbioru – „drobne wiersze” – wskazuje na ich mniejszą wagę. A jednak to głównie za ich sprawą Petrarka przeszedł do historii.

Cykl „Sonetów do Laury” podzielony został na dwie zasadnicze części: „Wiersze ku czci Laury żywej” (263 utwory)  i „Wiersze ku czci Laury umarłej” (103 wiersze). Nie wszystkie utwory to sonety, choć tych jest zdecydowana większość (317). Ponadto, w cyklu znajdują się też canzony, sekstyny, ballady i madrygały. Każdy wiersz można odczytywać odrębnie, jako samodzielny utwór, jednak przez osadzenie go w kontekście całości – zyskuje dodatkowe znaczenia.

Głównym tematem cyklu jest miłość ujmowana w sposób metafizyczny i intelektualny. Uczucie do Laury stanowi dla poety pretekst do rozmyślań nad własnym życiem, kwestiami religijnymi oraz egzystencjalnymi. Samej Laury w tym zbiorze jest – paradoksalnie – stosunkowo niewiele. Przedstawiona została ona w sposób wyidealizowany, subiektywny, pośredni, nigdzie nie dochodzi do głosu, brak jej głębszej charakterystyki. Badacze nie są zgodni, czy Laura w ogóle istniała, czy też była jedynie wymysłem poety, stanowiła alibi dla wyrażenia jego własnych uczuć.

Dla odbiorcy nie ma to jednak większego znaczenia. Miłość, już w pierwszym utworze nazwana „błędem młodości”, to uczucie zakazane, fatalne, nieszczęśliwe. Skazujące na niepewność i samotność. Dopiero śmierć wybranki sprawia, że poeta dostrzega inne oblicze miłości. Uświadamia sobie wówczas, że była ona drogą wiodącą go do Boga.

„Sonety do Laury” nie są więc typowymi erotykami, wiele miejsca poświecił Petrarka rozważaniom o charakterze religijnym, sporo sonetów przybiera formę modlitwy. Ponadto obecna jest w cyklu tematyka polityczna, osobista i patriotyczna.

Religijny charakter zbioru podkreśla też symbolika roku liturgicznego. Pamiętne pierwsze spotkanie miało mieć miejsce w Wielki Piątek, a więc dzień Męki Pańskiej. Równocześnie – i symbolicznie – następuje w ten sposób śmierć Boga i narodziny nowej miłości ziemskiej. Kolejne utwory nie mają tytułów, są jedynie numerowane i przypisuje je autor kolejnym dniom kalendarza. Według tego systemu, pierwszy utwór z drugiej części a więc „Na cześć Laury umarłej”, przypada w Boże Narodzenie. Jest to zatem kolejna analogia: śmierć miłości ziemskiej staje sę początkiem nowego sposobu pojmowania Boga.

Badacze zwracają też uwagę na symbolikę imienia Laura, która komponuje się z wymową cyklu. Łacińskie słowo aurum oznacza złoto – złote są włosy ukochanej poety, a jednocześnie złoto to kolor boski. Włoskie słowo l`aura oznacza powiew powietrza i może symbolizować niepokojące i gwałtowne zmiany. Wreszcie włoskie lauro oznacza wieniec laurowy a więc największą nagrodę, jaką można uhonorować poetę.

Wbrew opiniom współczesnych autorowi i wbrew jego własnej opinii, to właśnie „Sonety do Laury”, a nie utwory łacińskie przyniosły mu największą sławę wśród kolejnych pokoleń. Od nazwiska mistrza powstał nawet termin „petrarkizm”, odnoszący się do jego sposobu pisania o miłości i ukochanej kobiecie. Styl ten znalazł wielu naśladowców. Za sprawą cyklu Petrarki ukonstytuował się także sonet włoski, znany już wcześniej z twórczości Dantego. Forma ta stała się popularna niemal w całej Europie.

Polecamy również:

  • Francesco Petrarka, Sonet 134 - analiza i interpretacja

    Sonet 134 to przykład liryki bezpośredniej. Podmiot utworu wyznaje swoje uczucia ukochanej, jednak wyznanie to ma nietypową konstrukcję. Większą część stanowi opis uczuć samej kobiety oraz jej zachowanie. Dopiero na końcu wiersza okazuje się, że to mężczyzna kieruje swoje słowa do kobiety, a nie odwrotnie. Więcej »

  • Francesco Petrarka, Sonet 267 - analiza i interpretacja

    Sonet 267 nosi tytuł: Na cześć Madonny Laury umarłej i jest świadectwem przeżyć poety po śmierci ukochanej kobiety. Więcej »

  • Francesco Petrarka, Sonet 85 - analiza i interpretacja

    Jest to kolejny utwór opowiadający o uczuciach podmiotu mówiącego (poety) do ukochanej Laury. Tym razem bezpośrednim adresatem wynurzeń podmiotu jest jego najbliższy przyjaciel Sennuccio del Bene. Więcej »

  • Sonet 61 - interpretacja i analiza

    Sonet o incipicie: „Błogosławiony niechaj ów dzień będzie” dotyczy okoliczności poznania Laury, choć jej imię nigdzie nie pada. Utwór można odczytywać jako zachwyt nad rodzącym się uczuciem. Podmiot liryczny – podobnie jak w całym cyklu – to człowiek zakochany. Z wielkim... Więcej »

  • Sonet 90 - interpretacja i analiza

    Sonet 90, rozpoczynający się do słów „Były to włosy złote (...)”, w całości poświęcony został Laurze. Uczucia podmiotu lirycznego nadal są żywo obecne – przedstawia dziewczynę taką, jaką jawi się w jego pamięci, ale punkt ciężkości przesunięty zostaje z jego osoby na osobę ukochanej. Można... Więcej »

Komentarze (0)
Wynik działania 1 + 2 =
Ostatnio komentowane
nie jaja nie
• 2024-11-30 20:37:38
pragnę poinformować iż chodziło mi o schemat obrazkowy lecz to co jest napisane nie j...
• 2024-11-28 16:29:46
ciekawe, oczekiwałem tylko kraj-stolica. miłe zaskoczenie ;)
• 2024-11-20 18:11:07
A jeśli trójkąt równoramienny jest jednocześnie prostokątny to który bok jest domy�...
• 2024-11-17 07:46:27
przegralem nnn do tego artykulu
• 2024-11-16 13:50:26