Człowiek pobożny
Psalm 1 został skonstruowany na zasadzie porównania człowieka grzesznego z postawą uczciwą i wierzącą. W przekonaniu podmiotu mówiącego podążanie drogą wytyczoną przez Boga jest jedynym słusznym wyborem życiowym.
Szczęśliwy, który nie był miedzy złymi w radzie
Ani stóp swoich torem grzesznych ludzi kładzie
Ani siadł na stolicy, gdzie tacy siadają,
Co się z nauki zdrowej radzi naśmiewają;
Podmiot wskazuje, że poczucie szczęścia może osiągnąć ten, który nie wchodzi w kontakty z ludźmi o złych intencjach oraz uczestniczących w grzechu. Zamiast tego stara się, by to wola Boża wypełniania wszystkie jego decyzje:
Ale to jego umysł, to jego staranie,
Aby na wszytkim pełnił Pańskie przykazanie;
Podmiot dokonuje porównania takiego człowieka do drzewa rosnącego w piękne, urokliwej okolicy nad rzeką, co roku wydającego obfite plony. W zaproponowanej interpretacji sugerowałoby to, że ten kto żyje u boku Boga zawsze może liczyć na szczęście i satysfakcję w zyciu, które jednak nie jest pozbawione trosk i zmartwień. Są one jednak nie bardzo doskwierające, ponieważ szybko rozwiązywane z boską pomocą.
Postawa grzesznika
W kolejnych strofach psalmu podmiot skupia się na charakterystyce drugiej grupy ludzi, grzeszników którzy zostają porównani do chwastów, są bowiem
Równi plewom, które się walają przy ziemi,
A wiatry, gdzie jedno chcą, wszędzie władną jemu.
Brak w ich życiu sprawiedliwości i poczucia spełnienia, nikomu nie są potrzebni.
Przesłanie
Psalm stanowi zachętę do uczciwego i pobożnego życia – można zatem uznać, że posiada charakter dydaktyczny. Autor prezentuje bowiem postawę godną naśladowania, a następnie zestawia ją z postawą, której nie należy naśladować. Utwór posiada również elementy dziękczynne i pochwalne wobec Boga, stąd jest jednym z najpopularniejszych psalmów ze zbioru Kochanowskiego. Najważniejsze przesłanie jakie płynie z jego treści to przekonanie o tym, że Bóg docenia ludzi sprawiedliwych i uczciwych, a ich dobre uczynki sowicie nagradza.