Mały Książę - baśń czy powiastka filozoficzna?

„Mały Książę” Antoine'a de Saint-Exupéry’ego jest dziełem, w którym odnaleźć można elementy charakterystyczne zarówno dla baśni, jaki i powiastki filozoficznej (a nawet przypowieści). Ta króciutka powieść w bardzo przemyślany sposób porusza się między różnymi gatunkami, stając się dziełem niejednoznaczny, możliwym do odczytania na wiele sposobów.

Baśń to gatunek epicki nawiązujący do folkloru. Wielką rolę odgrywa w nim świat fantastyczny, stale przeplatający się z realnym. Ukazane w baśniach postaci najczęściej pełnią rolę symboli lub alegorii, kryją w sobie problemy, niebezpieczeństwa lub wartości. Fabuła baśni jest zazwyczaj prosta i pozbawiona wątków pobocznych. Moralność w nich ukazana realizuje ostry, jednoznaczny podział na dobro i zło. Główny bohater reprezentuje tę pierwszą wartość, a jego dążenia zostają na końcu wynagrodzone. W baśniach zawsze zwycięża dobro.

Powiastka filozoficzna także jest gatunkiem epickim. Narodziła się w dobie oświecenia. Najpopularniejszym motywem tego typu utworów była podróż, na jaką decydował się główny bohater, by zdobyć wiedzę o świecie i poznać rządzące nim prawa. Pojawiające się w powiastce postaci często również pełnią rolę symboli lub alegorii, uosabiając pewne wartości albo też antywartości. Jednak problemy moralne w powiastce filozoficznej nie są przedstawione w tak prosty sposób, jak ma to miejsce w baśniach. Inaczej wygląda także sprawa adresata, którym jest przede wszystkim dorosły odbiorca.

W „Małym Księciu” oba te gatunki łączą się w trudny do jednoznacznej oceny związek. Dziełko to ukazuje świat stanowiący splot elementów realistycznych oraz fantastycznych (wątek pilota - wątek tytułowego bohatera). Krótka i wyraźnie zarysowana fabuła oraz prosty język utworu także mogą wskazywać na jego baśniowy charakter. Jednak brakuje tutaj owego prostego podziału na dobro i zło. Nawet fundamentalnego konfliktu, jaki został wpisany w utwór (świat dziecięcy - świat dorosłych) nie można rozpatrywać w tak prostej perspektywie.

Książka Antoine'a de Saint-Exupéry’ego posiada również wiele cech charakterystycznych dla powiastki filozoficznej. Można odnaleźć tutaj motyw wędrówki podjętej właśnie po to, by zdobyć wiedzę o świecie i lepiej go poznać. Problem moralny zawarty w dziele ukazany został w sposób charakterystyczny dla oświeceniowego gatunku. Nie pojawia się tutaj prosty podział na dobro i zło, w dzieło wpisana zostaje za to krytyka materialistycznego spojrzenia na świat, jakie reprezentują dorośli. Dodatkowo, wnioski wyciągane przez tytułowego bohatera pozwalają czytelnikowi zapoznać się z proponowanymi w dziele definicjami miłości i przyjaźni. Zawiera ono również wiele aforyzmów odnoszących się do życia człowieka.

„Małego Księcia” trudno uznać za pełną realizację gatunku, jakim jest baśń. Co prawda, w dziele pojawia się wiele cech charakterystycznych dla baśni, lecz znacznie bardziej uzasadnione wydaje się potraktowanie go jako powiastki filozoficznej, a więc typu pisarstwa, który w znacznie bardziej złożony sposób przedstawiał zagadnienia moralne. Przesłanie zawarte w „Małym Księciu” jest cenne i odkrywcze nie tylko dla dzieci, ale również dla dojrzałych odbiorców.

Polecamy również:

Komentarze (1)
Wynik działania 4 + 2 =
miczek
2024-01-05 17:00:36
pomocne
  • Najnowsze
  • Losowe
Ostatnio komentowane
.
• 2024-09-05 17:12:32
Dodajmy, że było to również ostatnie powstanie wendyjskie (słowiańskie) na terenie N...
• 2024-09-04 21:32:33
DZIĘKUJĘ
• 2024-07-31 13:21:34
I cóż miał rację Marek Aureliusz który chciał podbić Germanię uderzeniem przez Mor...
• 2024-07-06 19:45:33
O tym, że zmienne w czasie pole elektryczne jest źródłem pola magnetycznego, napisał ...
• 2024-06-27 07:25:33