Geneza
Opowiadanie Sławomira Mrożka pochodzi ze zbioru tekstów pt. Słoń, który ukazał się po raz pierwszy w 1957 roku. Tom prezentuje wszystkie cechy twórczości pisarza, znajdują się tu bowiem zarówno groteskowo przedstawione sytuacje oplatające ich bohatera, jak i teksty kompromitujące absurdalność rzeczywistości i postępowanie władzy komunistycznej.
Oblężenie jako metafora
W polskiej tradycji literackiej istnieje pewien, mocno zakorzeniony, archetyp sytuacji oblężenia, zniewolenia, uwięzienia. Była to figura przez wielu poetów i pisarzy utrzymywana w tonie powagi. Sławomir Mrożek stworzył natomiast przykład groteskowej wersji, wręcz parodii toposu oblężenia. Zabieg ten służyć miał ukazaniu, w jaki sposób twórca odrzuca narzucony społecznie stereotyp za pomocą satyry. Sprzyjały również temu okoliczności dziejowe, a mianowicie odwilż lat 50. XX wieku, rozluźnienie systemu komunistycznego, które zachęcało do parodiowania socrealistycznych obsesji. Całą historię w opowiadaniu ujmuje Mrożek oczywiście w charakterystyczną dla siebie poetykę absurdu.
Pozycja jednostki
W większości groteskowych utworów pisarza to jednostka, pojedynczy bohater umieszczony w wielkim świecie przejawiał moce destrukcyjne, wówczas gdy wskazane było raczej działanie wspólnotowe albo po prostu padał ofiarą mechanizmów społecznych. Jeśli wspomniana wspólnota była bez sensu, to jeszcze większy był dramat owej jednostki. Nasuwa się pytanie, czy jest w ogóle możliwe by w pojedynkę wyjść, uciec z sytuacji „oblężenia”.
Absurd Sławomira Mrożka
Twórczość Sławomira Mrożka z lat 50. Jest najbardziej rozpoznawalna dla współczesnego czytelnika. W opowiadaniach m.in. z tomu Słoń i omawianym tutaj tekście Kronika oblężonego miasta śledzić można dzieje absurdalności rozpoznanej w okresie PRL. W niektórych miejscach są to nieszkodliwe satyry, dotyczące zabiegów biurokracji, czy też nieudolności władzy. Jak przystało na poważnego twórcę, podjął się również Mrożek tematu smutnego, ale podatnego na groteskowe obrazowanie, a mianowicie zderzenia z sobą dwóch przeciwległych światów m.in. dyktatury z rewolucją, starego z nowym i takie wątki pojawiają się w opowiadaniu Kronika…