„Boska komedia” uważana jest za arcydzieło literatury średniowiecza, ale i zapowiedź epoki renesansu.
W poetyckiej formie Dante notuje w swoim dziele wiedzę i wyobrażenia epoki średniowiecza o naturze wszechświata. W poemacie pojawia się około 500 postaci ze świata Biblii, mitologii oraz historii powszechnej. Utwór stanowi swoistą encyklopedię wiedzy średniowiecznego człowieka, po której przewodnikiem jest sam autor.
Z inspiracji utworem Dantego powstał powszechny dziś frazeologizm „dantejskie sceny”. Oznacza on zdarzenia lub zachowania budzące grozę i przerażenie, makabryczne – podobne scenom, jakie obserwował Dante w czasie swojej podróży przez piekło.
Budowa utworu i przedstawionego w nim świata została podporządkowana liczbom doskonałym, czyli – według średniowiecznych przekonań – 3, 10 i ich wielokrotnościom.
Poemat dzieli się więc na trzy części (piekło, czyściec, niebo), a na każdą z nich składają się 33 pieśni. 99 pieśni plus pieśń wstępna dają świętą liczbę 100. Ponadto każda ze sfer odwiedzanych przez poetę składa się z 9 części.
Poemat napisany został tercyną – strofą złożoną z 3 wersów. Układ tercynowy charakteryzuje się krzyżowymi rymami wewnątrz strof i międzystrofowymi (aba, bcb, cdc...).