Księga Psalmów to jedna z ksiąg Starego Testamentu, zawierająca 150 utworów poetyckich. Psalmy są hymnami na cześć Boga i pieśniami modlitewnymi narodu wybranego. Wyróżniamy różne rodzaje psalmów: dziękczynne, pokutne, błagalne, lamentacyjne i pochwalne. Za autora większości psalmów uważany jest król Dawid. Istnieją jednak różne interpretacje na temat autorstwa tych dzieł i roli Dawida w powstaniu księgi.
Człowiek w relacji z Bogiem
Księga Psalmów była ważnym tekstem dla chrześcijan wszystkich epok. Współczesny człowiek także może odnaleźć w nich dużo mądrości i pocieszenia. Psalmy wyrażają bowiem wiele ludzkich emocji – radość, niepokój, strach, żałobę, poczucie niesprawiedliwości i odrzucenia, nadzieję itd. Autorzy psalmów przedstawiali swoje prośby Bogu w sposób prosty i szczery. Bóg jest adresatem każdej z tych pieśni, a relacja z nim – najważniejszym punktem odniesienia. Psalm 1 przedstawia dwie drogi, którymi może podążać w swoim życiu człowiek. Pierwsza z nich jest drogą człowieka pobożnego, mającego upodobanie w Bogu i jego prawie. Podążanie za bożymi nakazami jest źródłem szczęścia i powodzenia w życiu. Boże prawo to mocny i trwały fundament. Tej postawie przeciwstawiona jest droga bezbożnika, który postępuje niegodziwie i wyrządza niesprawiedliwość. Takie życie może pozornie wydawać się atrakcyjne. Jest to jednak ułuda. Prawdziwe, nieprzemijające szczęście gwarantuje jedynie relacja z Bogiem i postępowanie według bożych przykazań. Inną wizję człowieka w relacji z Bogiem przedstawia psalm 130 („Z głębokości wołam do ciebie, Panie!"). Podmiotem lirycznym tego utworu jest skruszony grzesznik, który próbuje wybłagać boże przebaczenie. Człowiek ten ma głęboką świadomość własnej ułomności i grzeszności. Woła „z głębokości” – grzech jest otchłanią, z której może go wydostać tylko Bóg. Nie jest w stanie uporać się ze złem sam. Jego jedyną nadzieją na zmianę życia jest dobry Bóg. Psalm 130 jest więc hymnem na cześć nadziei i bożego miłosierdzia. Jednym z najsłynniejszych psalmów jest Psalm 23 („Pan jest pasterzem moim”). Podmiot liryczny tego utworu to grzesznik odkupiony, który wszedł na drogę świętości. Psalm ten wyraża radość z powodu bożej opieki i błogosławieństwa. Osoba wypowiadająca się w nim otrzymuje od Boga wszystko, czego pragnie. Bóg spełnia jej potrzeby i zapewnia życiowy dobrobyt. Jest jej jedynym obrońcą i opiekunem. Psalm kończy się zapowiedzią wspólnego życia z Bogiem w wieczności.
Psalm 22 i zapowiedź męki Chrystusa
Psalm 22 („Boże mój, Boże mój, czemuś mnie opuścił?”) zajmuje szczególne miejsce w teologii chrześcijańskiej. Przedstawia skargę opuszczonego przez Boga sługi, który cierpi mękę i prześladowania ze strony okrutnych wrogów. Podmiot liryczny ma świadomość, że tylko Bóg może go uratować. Opis cierpień wiernego sługi Boga przypomina mękę Chrystusa. Jego ręce i nogi zostały przebite, a o jego suknię oprawcy rzucają losy. Pierwszy wers psalmu cytuje sam Jezus, umierając na krzyżu.