Apokalipsa św. Jana jest ostatnią księgą Biblii. Wchodzi w skład Nowego Testamentu – świętej księgi chrześcijan. Utwór ten przedstawia wizje dotyczące końca świata i Sądu Ostatecznego. Autorem Apokalipsy jest jeden z dwunastu apostołów Chrystusa – św. Jan. Księga została spisana pod wpływem widzenia, jakie Jan otrzymał na wyspie Patmos.
Apokaliptyczna wizja Sądu Ostatecznego
Według Apokalipsy Sąd Ostateczny będzie poprzedzony straszliwymi i śmiercionośnymi wydarzeniami. Na Ziemi dojdzie do wielu wojen i katastrof naturalnych. Ludzie będą się zabijać, a także umierać z powodu głodu i epidemii. Jezus zapowiada, że te przerażające wydarzenia muszą nadejść. Jest to element walki pomiędzy królestwem Boga a siłami ciemności. Tym dobrym władcą jest Chrystus, który musi ostatecznie pokonać i unicestwić Szatana. Powtórne przyjście Chrystusa określane jest mianem paruzji. Dopiero kiedy siły demoniczne zostaną pokonane, na Ziemi dojdzie do Sądu Ostatecznego, na którym staną wszyscy ludzie. Apokalipsa zawiera sugestywną wzmiankę o powstawaniu nieżyjących ludzi z grobów. Także morze i piekło wydadzą swoich umarłych na sąd. Wszyscy zostaną osądzeni według swoich uczynków, które są spisane w księdze żywota. Zapieczętowana księga jest w rękach Baranka (Chrystusa). Apokalipsa wspomina także o licznym gronie zbawionych, wśród których znajdują się męczennicy w śnieżnobiałych szatach. Wierzący mają więc pewność, że nie zostaną opuszczeni przez Chrystusa. Sąd Ostateczny zakończy się unicestwieniem piekła i śmierci. Przesłanie Apokalipsy jest więc optymistyczne i pełne nadziei.
Sąd Ostateczny w Biblii
Apokalipsa nie jest jedyną księgą Biblii, w której znajdziemy opis Sądu Ostatecznego. O nieuchronnym sądzie przypomina sam Jezus w Ewangelii według św. Mateusza. Chrystus zapowiada, że przyjdzie powtórnie na ziemię w chwale i w towarzystwie aniołów. Ludzie zostaną podzieleni na owce (dobrych) i kozły (złych). W swojej wypowiedzi precyzuje, na podstawie jakich uczynków zostaną osądzeni ludzie. Najważniejsze okażą się uczynki miłosierdzia świadczone względem bliźnich. Chrystus identyfikuje się ze wszystkimi biednymi, głodnymi i opuszczonymi, którym należy się nasza pomoc i wsparcie. Brak miłości i niesprawiedliwość zostaną potępione. Dobrzy i prawi zostaną przeznaczeni do życia wiecznego, a źli pójdą do piekła.
Sąd Ostateczny w innych utworach literackich
Jednym z najsłynniejszych w literaturze polskiej dzieł, które zawierają apokaliptyczną wizję Sądu Ostatecznego, jest „Nie-Boska komedia” Zygmunta Krasińskiego. Dramat wykorzystuje topos ostatecznej walki i sądu, jaki wygrani przeprowadzają nad swoimi przeciwnikami. Na polu walki ścierają się dwie siły – arystokraci i rewolucjoniści. Obóz rewolucyjny pod wodzą Pankracego zwycięża. Odbywa się sąd nad arystokratami, którzy skazywani są po kolei na śmierć. Na niebie pojawia się jednak Chrystus, którego widok zabija Pankracego. Ta scena dramatu jest aluzją do Sądu Ostatecznego, podczas którego Chrystus-władca osądzi zarówno złych, jak i dobrych.