Księga Hioba jest jedną z ksiąg Starego Testamentu. Należy do tzw. ksiąg mądrościowych (dydaktycznych), zawierających liczne porady na temat ludzkiego życia i postępowania w codzienności. Głównym tematem tego utworu jest próba odpowiedzi na pytania, skąd bierze się zło oraz dlaczego nieszczęścia spadają na dobrych ludzi. Księga Hioba zachęca również do refleksji na temat sensu ludzkiego życia.
Refleksje na temat sensu życia w Księdze Hioba
Hiob cierpi niewyobrażalnie – stracił swoją rodzinę i wiele dóbr materialnych, został dotknięty trądem. W rozpaczy zadaje pytanie, dlaczego został stworzony i po co życie otrzymują cierpiący. Pytania Hioba nie pozostają bez odpowiedzi ze strony Boga. Stwórca nie udziela jednak jasnych wyjaśnień, ale wskazuje na przepaść, jaka jest pomiędzy jego mądrością a możliwościami ludzkiego umysłu. Życie biedaka może więc pozornie nie mieć sensu, jeśli patrzymy na nie wyłącznie z przyziemnej, ludzkiej perspektywy. Dopiero wtedy, gdy uwzględnimy boży punkt widzenia, odnajdujemy sens w życiu każdego człowieka. Księga Hioba udowadnia również, że człowiek nie jest w stanie sam nadać swojemu życiu sensu. Może ten sens jedynie odkryć. Pomocna jest w tym wiara, która pozwala na wykroczenie poza to, co możemy poznać zmysłami i rozumem. Według Biblii sens życiu człowieka nadaje sam Bóg. Człowiek jest bowiem stworzony na jego obraz i podobieństwo, jak mówi Księga Rodzaju. Życie ludzkie ma więc w oczach Boga wartość niezależnie od tego, w jakiej kondycji znajduje się dana jednostka. Przesłanie z Księgi Hioba można najpełniej zrozumieć w kontekście opisanej w Nowym Testamencie ofiary Chrystusa. W Chrystusie Bóg osobiście doświadczył cierpienia, bólu, strachu i śmierci. Syn Boży stał się do nas podobny we wszystkim oprócz grzechu, jak mówi Nowy Testament. Ten fakt w niezwykły sposób uwzniośla ludzkie cierpienie. Księga Hioba przekonuje nas, że sens życia to tajemnica, którą trzeba odkrywać. Nie pojmiemy jednak w pełni tego sensu bez odwołania się do Boga.
Los Hioba a sens życia
Jak wiemy, Hiob postrzegał swój los jako tajemnicę, coś niezrozumiałego i niezasłużonego jednocześnie. Zarówno cierpienie, jak i wcześniejsze szczęśliwe życie, bohater traktował jak dar, który otrzymał od nieskończenie mądrego Boga. Bohater skarży się, przejmująco lamentuje, ale nie popada w ostateczną rozpacz. Ta zadziwiająca postawa jest rezultatem głębokiej wiary Hioba. Dla niego cierpienie jest sposobem na oddanie Bogu chwały, znajduje w swoim pozornie beznadziejnym położeniu głębszy sens. „Pan dał, Pan też wziął, niech będzie imię Pańskie błogosławione” – te słynne słowa dobrze oddają postawę Hioba wobec sensu życia. Według niego sensem życia człowieka jest Bóg i relacja z nim, dlatego żadne życiowe okoliczności nie są w stanie zmusić go do poddania się rozpaczy. Księga Hioba prezentuje zatem ciekawą odpowiedź na pytanie o sens ludzkiego istnienia. Ta odpowiedź nie jest jednak udzielona wprost, a jej znalezienie zależy od naszej wrażliwości i sposobu myślenia.