Jan Skrzynecki - biografia, charakterystyka działalności

Jan Zygmunt Skrzynecki urodził się 8.02.1787 w Żebraku koło Siedlec, w rodzinie pochodzenia szlacheckiego. Studiował na uniwersytecie lwowskim, później zaś, do roku 1806 pracował jako nauczyciel. W 1806 roku wstąpił do armii polskiej przy Napoleonie, walczył w siłach Księstwa Warszawskiego w czasie wojny z Austrią w 1809 i Rosją w 1812, poźniej zaś ostatnich kampaniach  Napoleona w państwach niemieckich i Francji.

 Po klęsce Napoleona wstąpił, podobnie jak wielu innych generałów i oficerów, do armii Królestwa Polskiego. Tam doszedł do rangi pułkownika. Uczestniczył w procesie przeciwko Walerianowi Łukasińskiemu. Jednocześnie zaś spędzał czas głównie na rozwijaniu własnych zainteresowań i życia towarzyskiego, trzymając się, podobnie jak wielu innych generałów starszej daty, z dala od polityki.

Po wybuchu powstania zajął ostrożną, nawet lekko niechętną mu postawę. Oficjalnie przyłączył się do powstańców dopiero 3.12.1830, zaś w lutym 1831 został awansowany do stopnia generała brygady. Dowodził w czasie potyczki pod Dobrem 17.02.1831, zaś 25.02.1831 roku uczestniczył w bitwie pod Grochowem, znaną także jako bitwa o Olszynkę Grochowską. Tam w wyniku sporu kompetencyjnego z przybyłym na pole bitwy generałem Chłopickim doszło do przejściowego chaosu w polskim dowództwie. Ostatecznie, po tym jak Chlopicki został ranny, Skrzynecki przejął dowodzenie i nakazał wycofanie się w kierunku Warszawy.

Od 26.02. mianowany naczelnym wodzem powstania, wykazał się na tym stanowisku wyjątkową biernością. Zaprzepaścił kilka szans na przeprowadzenie udanych ofensyw na wiosnę 1831 roku, później zaś rozpoczął „czystkę” w armii, zastępując dymisjonowaną starą kadrę dowódczą młodszymi, podporządkowanymi sobie oficerami. Działania te nie przysporzyły mu sympatii innych generałów, którzy oskarżali go o zły stan armii i kierowanie się wyłącznie własnym interesem.

Ostatecznie, w wyniku nacisków zarówno oficerów, jak i polityków, Skrzynecki został pozbawiony dowództwa i został zmuszony do wystąpienia z armii (17.08.)

Po klęsce powstania udał się do Belgii, gdzie wstąpił do armii, jednakże pod koniec życia wrócił do Krakowa, gdzie zmarł w roku 1860. Jest uważany przez historyków za jednego z głównych winnych klęski powstania, głównie ze względu na fatalne dowodzenie w krytycznych momentach wojny i kierowanie się w działaniu prywatnymi interesami.