Najważniejsze postanowienia traktatu z Lizbony to m.in:
1. Nadanie UE osobowości prawnej – tym samym Unia Europejska została przekształcona w organizację międzynarodową o charakterze jednolitym, co spowodowało szereg zmian, m.in. odejście od struktury filarowej, ujednolicenie procesu decyzyjnego. Na mocy traktatu doszło do absorpcji przez UE dotychczasowej Wspólnoty Europejskiej.
2. Wyraźniejsze rozgraniczenie kompetencji UE i państw członkowskich, precyzyjniejsze określenie kompetencji powierzonych UE.
3. Wzmocnienie ochrony praw podstawowych – istotne znaczenie Karty Praw Podstawowych (charakter prawnie wiążący).
4. Powstanie stanowiska przewodniczącego Rady Europejskiej.
5. Wzmocnienie znaczenia Parlamentu Europejskiego (procedura współdecydowania, ustalenie liczby deputowanych na 750).
6. Inicjatywa obywatelska dla miliona obywateli Unii (pochodzących z różnych krajów członkowskich).
7. Uporządkowanie kwestii związanych z prawem pierwotnym i wtórnym UE.
8. Rozszerzenie liczby sytuacji głosowania większością kwalifikowaną – odchodzenie od zasady jednomyślności w wieku wypadkach.
9. Stosowanie systemu tzw. podwójnej większości (podczas głosowania większością kwalifikowaną w Radzie).
10. Wzrost elastyczności działania w UE.
11. Zmniejszenie liczby komisarzy europejskich.
12. Przewidziano możliwość wystąpienia z UE (po raz pierwszy).