System (ustrój) polityczny Litwy - WOS

Litwa jest państwem demokratycznym, w którym funkcjonuje system parlamentarno-gabinetowy i istnieje trójpodział władzy. Konstytucja z 1992 roku władzę ustawodawczą nadała jednoizbowemu parlamentowi, władzę wykonawczą prezydentowi i rządowi, zaś władzę sądowniczą sprawują niezawisłe sądy.

Litewski jednoizbowy parlament (Seimas) składa się ze 141 deputowanych, którzy są wybierani co 4 lata w czteroprzymiotnikowych (powszechnych, równych, bezpośredniości i tajnych) wyborach. Do podstawowych kompetencji parlamentu należy tworzenie ustaw oraz możliwość zmiany konstytucji. Ponadto Seimas zarządza wybory prezydenckie, zatwierdza rząd (może go także kontrolować np. poprzez uchwalenie wotum nieufność dla niego), posiada również uprawnienia do powoływania specjalnych kontrolerów państwowych, którzy nadzorują majątek państwa oraz członków Sądu Najwyższego i Konstytucyjnego.

Władza wykonawcza spoczywa w rękach prezydenta, który wybierany jest na 5-letnią kadencję (musi mieć ukończone 40 lat, być obywatelem Litwy, który zamieszkuje na terenie państwa co najmniej 3 lata). Główne kompetencje głowy państwa ustalone w konstytucji to: desygnacja kandydata na premiera, mianowanie dowódcy sił zbrojnych, prawo weta wobec ustaw uchwalanych przez parlament, reprezentacja państwa na arenie międzynarodowej. Prezydent może być zdymisjonowany przez parlament w przypadku popełnienia przestępstwa lub złamania ustaw zasadniczych. Kolejną częścią składową władzy wykonawczej jest rząd, który tworzą ministrowie oraz premier, zarówno premier jak i ministrowie odpowiedzialni są przed parlamentem. Podstawową domeną rządu jest polityka zagraniczna oraz wykonanie budżetu.

Sąd Konstytucyjny tworzy główny filar władzy sądowniczej. W jego skład wchodzą mianowani przez parlament niezawiśli sędziowie (w liczbie dziewięciu). Sąd ten ma prawo orzekać o zgodności działań prezydenta i pozostałych organów władzy z konstytucją.

Polecamy również:

  • System (ustrój) polityczny Stanów Zjednoczonych - WOS

    Stany Zjednoczone Ameryki Północnej są państwem federalnym, w skład którego wchodzi 50 autonomicznych stanów oraz tzw. Dystrykt Kolumbia z Waszyngtonem. Możemy również wymienić kilka terytoriów, które są terenami stowarzyszonymi z USA, będą to: Wyspy Marshalla, Federacja... Więcej »

  • System polityczny (ustrój) Wielkiej Brytanii - WOS

    Wielka Brytania jest państwem, pod względem terytorialnym, opartym na unii realnej, którą tworzą Anglia, Szkocja, Walia oraz Irlandia Północna. Formalnie tworzy jednolite państwo unitarne z ustrojem zdecentralizowanym. Istniejącym ustrojem politycznym jest monarchia parlamentarna, w zakresie... Więcej »

  • System (ustrój) polityczny Francji - WOS

    V Republikę Francuską ustanowiono w 1958 roku, opiera się ona przede wszystkim na nowej konstytucji (uchwalonej również w 1958 r.), która mówi, że Francja jest socjalną i laicką republiką, opartą na systemie mieszanym. Więcej »

  • System (ustrój) polityczny Szwajcarii - WOS

    Szwajcaria jest przykładem państwa z obowiązującym systemem parlamentarno-komitetowym. Obowiązuje system zgromadzenia, tj. nadrzędności parlamentu. Szwajcaria jest krajem federacyjnym, w którego skład wchodzi 26 nienaruszalnych podmiotów (kantonów i półkantonów). Kantony mają... Więcej »

  • System (ustrój) polityczny Niemiec - WOS

    Niemcy posiadają status demokratycznej republiki federalnej o kanclersko-parlamentarnym systemie władzy. W skład federacji wchodzi 16 krajów związkowych zwanych landami, z których każdy posiada własny rząd i parlament (zwany landtagiem), których szerokie kompetencje precyzuje ustawa... Więcej »

Komentarze (0)
Wynik działania 1 + 5 =
Ostatnio komentowane
nic nie rozumim
• 2025-03-11 20:47:40
dzięki
• 2025-03-10 15:14:41
bardzo to działanie łatwe
• 2025-03-03 13:00:02
Jest nad czym myśleć. PEŁEN POZYTYW.
• 2025-03-02 12:32:53
pozdro mika
• 2025-02-24 20:08:01