System (ustrój) polityczny Białorusi - WOS

Białoruś formalnie jest przykładem systemu półprezydenckiego (inaczej parlamentarno-prezydenckiego lub semiprezydenckiego), zaś w praktyce uznawany jest za reżim dyktatorski prezydenta (od 1994 r. urząd ten pełni Aleksander Łukaszenka) i jego współpracowników.

Prezydent jest konstytucyjną głową państwa, sprawuje władzę wykonawczą, jest wybierany w wyborach powszechnych na okres 5-letniej kadencji. Ma bardzo szeroki zakres kompetencji, m.in. wydaje nadrzędne dekrety mające moc ustawy Prezydent może zostać usunięty ze stanowiska jedynie za zdradę stanu lub ciężkie przestępstwo.

Jego kompetencje dzielimy na cztery najważniejsze grupy:
1. uprawnienia w stosunku do konstytucyjnych organów państwa: za zgodą Izby Reprezentantów powołuje premiera i ministrów, ma prawo uchylania aktów rządu, a za przyzwoleniem Rady Republiki powołuje przewodniczących Sądu Najwyższego i Konstytucyjnego oraz 6. z 12. sędziów tegoż sądu, a także 6. członków Komisji Centralnej ds. wyborów i przeprowadzania referendów powszechnych, ponadto zarządza wybory do parlamentu i do lokalnych organów oraz rozwiązuje obie izby parlamentu;
2. kompetencje prawodawcze: prawo inicjatywy ustawodawczej, podpisywania ustaw i weta zawieszającego, występowania do Sądu Konstytucyjnego z wnioskiem o stwierdzenie zgodności z konstytucją aktów normatywnych, zarządzania referendów powszechnych, prawo występowania do parlamentu z wnioskiem o zmianę lub uzupełnienie konstytucji, prawo wydawania dekretów na podstawie upoważnienia parlamentu;
3. uprawnienia w sferze stosunków z obywatelami: wyrokuje o nadaniu obywatelstwa, posiada prawo łaski, przyznaje nagrody i odznaczenia państwowe;
4. kompetencje z zakresie stosunków zewnętrznych i obrony kraju: prezydent podpisuje umowy międzynarodowe, jest głównym zwierzchnikiem sił zbrojnych, wprowadza stan wojenny, ogłasza mobilizację, powołuje i odwołuje dyplomatów, zwołuje i przewodniczy Radzie Bezpieczeństwa i powołuje jej państwowego sekretarza.

Władza ustawodawcza należy do parlamentu, który tworzą dwie izby: niższa Izba Reprezentantów licząca 110. deputowanych wybieranych w wyborach powszechnych co 4 lata oraz wyższa Rada Republiki – zasiada w niej 64. deputowanych, z których 8. mianowanych jest przez prezydenta. Parlament, podobnie jak prezydent, posiada prawo inicjatywy ustawodawczej, ponadto kontroluje działania rządu.

Władzę wykonawczą pełni powoływany przez prezydenta rząd, do jego podstawowych kompetencji należy: wnoszenie projektów ustaw oraz kierowanie polityką wewnętrzną i zewnętrzną.

Władzę sądowniczą sprawują: Sąd Najwyższy, sądy obwodowe i sądy rejonowe. Sąd Konstytucyjny orzeka zgodność z konstytucją: ustaw, dekretów prezydenta, umów międzynarodowych, uchwał Rady Ministrów, aktów prawnych wszystkich organów państwowych.

Polecamy również:

  • System (ustrój) polityczny Stanów Zjednoczonych - WOS

    Stany Zjednoczone Ameryki Północnej są państwem federalnym, w skład którego wchodzi 50 autonomicznych stanów oraz tzw. Dystrykt Kolumbia z Waszyngtonem. Możemy również wymienić kilka terytoriów, które są terenami stowarzyszonymi z USA, będą to: Wyspy Marshalla, Federacja... Więcej »

  • System polityczny (ustrój) Wielkiej Brytanii - WOS

    Wielka Brytania jest państwem, pod względem terytorialnym, opartym na unii realnej, którą tworzą Anglia, Szkocja, Walia oraz Irlandia Północna. Formalnie tworzy jednolite państwo unitarne z ustrojem zdecentralizowanym. Istniejącym ustrojem politycznym jest monarchia parlamentarna, w zakresie... Więcej »

  • System (ustrój) polityczny Francji - WOS

    V Republikę Francuską ustanowiono w 1958 roku, opiera się ona przede wszystkim na nowej konstytucji (uchwalonej również w 1958 r.), która mówi, że Francja jest socjalną i laicką republiką, opartą na systemie mieszanym. Więcej »

  • System (ustrój) polityczny Szwajcarii - WOS

    Szwajcaria jest przykładem państwa z obowiązującym systemem parlamentarno-komitetowym. Obowiązuje system zgromadzenia, tj. nadrzędności parlamentu. Szwajcaria jest krajem federacyjnym, w którego skład wchodzi 26 nienaruszalnych podmiotów (kantonów i półkantonów). Kantony mają... Więcej »

  • System (ustrój) polityczny Niemiec - WOS

    Niemcy posiadają status demokratycznej republiki federalnej o kanclersko-parlamentarnym systemie władzy. W skład federacji wchodzi 16 krajów związkowych zwanych landami, z których każdy posiada własny rząd i parlament (zwany landtagiem), których szerokie kompetencje precyzuje ustawa... Więcej »

Komentarze (0)
Wynik działania 2 + 1 =
Ostatnio komentowane
nic nie rozumim
• 2025-03-11 20:47:40
dzięki
• 2025-03-10 15:14:41
bardzo to działanie łatwe
• 2025-03-03 13:00:02
Jest nad czym myśleć. PEŁEN POZYTYW.
• 2025-03-02 12:32:53
pozdro mika
• 2025-02-24 20:08:01