Szwajcaria jest przykładem państwa z obowiązującym systemem parlamentarno-komitetowym. Obowiązuje system zgromadzenia, tj. nadrzędności parlamentu.
Szwajcaria jest krajem federacyjnym, w którego skład wchodzi 26 nienaruszalnych podmiotów (kantonów i półkantonów). Kantony mają wpływ na politykę federacyjną, posiadają prawo inicjatywy ustawodawczej oraz biorą udział w polityce ustawodawczej poprzez Radę Kantonów. Państwo zorganizowane jest na bazie trzech stopni struktury federalnej (federacja, kanton, gmina).
Podstawę funkcjonowania Szwajcarii stanowi 5 zasad ustrojowych: 1. Zasada jednolitości i nadrzędności władzy państwowej (parlament jest organem posiadającym „najwyższą władzę” w federacji, przydzielone zostało mu wiele funkcji, m.in. ustawodawcza, rządzenia i kierowania politycznego oraz kontrolna), 2. zasada państwa demokratycznego federalizmu (każdy z kantonów cieszy się własną konstytucją, rządem, parlamentem i prawem), 3. zasada państwa socjalnego, 4. zasada praw i wolności obywatelskich, 5. zasada monokratyczności egzekutywy federalnej (pełnia władzy wykonawczej skupiona jest w rękach jednego kolegialnego organu, który wybierany jest przez parlament).
W Szwajcarii zaobserwować można kilka przejawów demokracji bezpośredniej na przykładzie odpowiednich instytucji tego typu demokracji, są nimi tutaj: referendum (dwa rodzaje: obligatoryjne i fakultatywne) oraz ludowa inicjatywa ludowa (występujące na wszystkich stopniach struktury federalnej), a także występowanie w kilku kantonach zgromadzenia ludowego wszystkich obywateli kantonu jako najwyższego organu władzy.
Parlament, noszący tu nazwę Zgromadzenia Federalnego, składa się z dwóch izb: Rady Narodowej oraz Rady Kantonów. Pierwszą z nich tworzą przedstawiciele narodu (w liczbie 200), wybierani są w wyborach powszechnych i bezpośrednich, sprawują swoją funkcję przez 4 lata. Wybory do Rady Narodowej są proporcjonalne (kanton jest tutaj okręgiem wyborczym), ilość deputowanych z kantonu jest uzależniona od liczby ludności na tym terenie. Osoba biorąca udział w wyborach posiada 4 głosy do rozdysponowania, głosuje równocześnie na listę i na kandydatów. Jest kilka możliwości przydzielenia swoich głosów – wyborca może wszystkie 4 głosy przyznać tej samej osobie, może je zestawić , tj. wymienić kandydatów na liście oraz wreszcie ma także możliwość stworzenia własnej listy. Z kolei Rada Kantonów jest przedstawicielem kantonów, tworzy ją 46 członków (po dwóch reprezentantów z każdego kantonu oraz po jednym reprezentancie z półkantonu). Jest to organ bez wyznaczonej długości trwania kadencji. W Szwajcarii nie ma prawa rozwiązania parlamentu, ponadto obu izbom przysługują takie same uprawnienia.
Parlamentowi przydzielone są następujące funkcje:
1. kreacyjna – parlament tworzy Radę Federacyjną (rząd), dokonuje wyboru prezydenta i wiceprezydenta, a także wybiera członków Trybunału Federalnego, kanclerza federalnego oraz tzw. Generała, czyli głównodowodzącego armii;
2. prawodawcza – parlament ma prawo proponowania poprawek do konstytucji;
3. uchwałodawcza – tworzy uchwały (zwykłe, pilne, wykonawcze oraz niezgodne z konstytucją);
4. ustawodawcza – parlament posiada prawo inicjatywy ustawodawczej (obok rządu i kantonów), taki projekt musi być przyjęty przez obie izby;
5. kontrolna – kontroluje rząd (poprzez dyskutowanie nad ustawą budżetową, politycznymi wytycznymi rządu, rządowymi projektami ustaw, programami rządu), sprawuje nadzór nad Trybunałem Federacyjnym. Drugi typ kontroli ma formę kontroli komisyjnej: nadzoru, dochodzeniowej oraz finansowej, wreszcie ostatni typ kontroli dokonuje się poprzez interpelacje i zapytania do rządu (funkcjonuje tutaj tzw. godzina pytań);
6. zarządzająca – ma prawo wypowiadania wojny i ogłaszania pokoju, odpowiada za bezpieczeństwo wewnętrzne i zewnętrzne, uchwala budżet, jest zwierzchnim nadzorcą nad administracją i wymiarem sprawiedliwości, zatwierdza traktaty międzynarodowe;
7. uprawnienia względem wymiaru sprawiedliwości – parlament posiada prawo łaski, wyrokuje w sytuacji sporu kompetencyjnego między organami związkowymi.
Natomiast najwyższa władza rządząca i wykonawcza przypada w udziale rządowi, tj. Radzie Federalnej. Tworzy ją siedmiu członków wybranych przez parlament na czteroletnią kadencję. Rząd nie ma charakteru koalicyjnego, to rząd wielopartyjny i koncyliacyjny (jednoczący). Członkowie Rady Federalnej powinni być reprezentantami głównych partii politycznych, największych kantonów oraz najważniejszych wspólnot językowych i wyznaniowych. Rząd to organ kolegialny (wspólnego decydowania), nie ponosi odpowiedzialności przed parlamentem. Do kompetencji Rady Federalnej należą: opieka nad bezpieczeństwem i sprawami zagranicznymi, kierowanie sprawami dotyczącymi wojska, wcielanie w życie ustaw i uchwał parlamentu, prawo inicjatywy ustawodawczej, wydawanie opinii na temat ustaw, wreszcie nadzorowanie kantonów oraz kierowanie administracją.
Spośród członków rządu wybierany jest corocznie prezydent (co oznacza, że co 7 lat konkretny członek rządu nim zostaje). Prezydent nie pełni funkcji głowy państwa ani szefa rządu. Przydzielone są mu jedynie 2 funkcje: jest przewodniczącym posiedzeń rządowych oraz reprezentantem państwa w stosunkach wewnętrznych i zewnętrznych (w związku z tym przyjmuje przedstawicieli państw, listy uwierzytelniające, przewodniczy ważniejszym uroczystościom państwowym oraz wygładza orędzia do narodu).
Władza sądownicza skupia się w ręku jedynego organu sądowniczego, jakim jest Trybunał Federalny. Wybierany jest on przez parlament, który także nadzoruje jego prace. Wśród najważniejszych jego funkcji można wyróżnić funkcję apelacyjną w sprawach cywilnych i karnych. Ponadto rozpatruje skargi obywateli dotyczące konstytucji oraz rozstrzyga w momencie sporu kompetencyjnego między organami kantonalnymi i federalnymi.