Co to jest Eucharystia
Sakrament Eucharystii należy do tzw. sakramentów wtajemniczenia chrześcijańskiego i jest dopełnieniem tego wtajemniczenia. Obok chrztu i bierzmowania stanowi jeden z fundamentów całego życia chrześcijańskiego. Co więcej, Eucharystia nazywana jest źródłem i szczytem tego życia. Wszystkie inne sakramenty wiążą się z Eucharystią i do niej zmierzają. Jest ona streszczeniem i podsumowaniem całej wiary chrześcijańskiej; Najświętszym Sakramentem, gdyż stanowi sakrament sakramentów.
Eucharystia bywa określana sakramentem miłosierdzia, znakiem jedności, węzłem miłości, ucztą paschalną. Nazywana jest także Wieczerzą Pańską, gdyż stanowi pamiątkę Ostatniej Wieczerzy Chrystusa z Apostołami.
Pierwsi chrześcijanie nazywali z kolei Eucharystię Łamaniem Chleba, gdyż był to obrzęd charakterystyczny dla posiłku żydowskiego, który został wykorzystany podczas Wieczerzy przez Jezusa, gdy błogosławił i dawał uczniom chleb jako gospodarz stołu. Właśnie po tym geście uczniowie rozpoznali Zmartwychwstałego Chrystusa (Łk 24,30-31).
Inne nazwy, które funkcjonują to: Pamiątka Męki i Zmartwychwstania Pana, Najświętsza Ofiara, Święta i Boska liturgia.
Najpopularniejszym określeniem jest jednak określenie Komunia Święta, ponieważ przez ten sakrament wszyscy wierni jednoczą się z Chrystusem i stają się uczestnikami Jego Ciała i Jego Krwi; Jego Ofiary.
Forma sakramentu Eucharystii nie zmieniła się w ciągu wieków, zgodnie ze słowami Jezusa: „Czyńcie to na moją pamiątkę!” (1 Kor 1 l, 24-25). Eucharystia jest nie tylko pamiątką Paschy Chrystusa (tzn. dzieła zbawienia, którego dokonał poprzez swoją Mękę, Śmierć i Zmartwychwstanie), ale jest także jej aktualizacją, uobecnieniem:
Ilekroć na ołtarzu sprawowana jest ofiara krzyżowa, w której <<na Paschę naszą ofiarowany został Chrystus>>, dokonuje się dzieło naszego odkupienia. (Sobór Watykański II, konst. Lumen gentium, 3)
Tym samym każda Eucharystia jest także ofiarą, a jej charakter ofiarny ukazuje się w słowach wypowiadanych przez kapłana: „To jest Ciało moje, które za was będzie wydane” i „Ten kielich to Nowe Przymierze we Krwi mojej, która za was będzie wylana” (Łk 22, 19-20). Ofiara Chrystusa i ofiara Eucharystii są jedną i tą samą ofiarą. Poprzez celebrację Eucharystii Kościół jednoczy się z liturgią niebieską.
Eucharystia jest również ofiarą wielbienia i dziękczynienia, którą Kościół, rozumiany jako Lud Boży, składa swojemu Ojcu. Jest wyrazem wdzięczności za wszystko, co Bóg uczynił. Przez Eucharystię Kościół głosi chwałę Pana w imieniu całego stworzenia.
Warunki przyjęcia Eucharystii
Św. Justyn, pisarz chrześcijański żyjący w II w., w swoim dziele Apologia, wymienia następujące warunki przystąpienia do Eucharystii, które są aktualne do dziś:
Może go spożywać jedynie ten, kto wierzy w prawdziwość naszej nauki, a ponadto został obmyty z grzechów i narodził się na nowo oraz żyje według przykazań Chrystusa.
Katechizm Kościoła Katolickiego zaznacza, że chrześcijanin przyjmujący Komunie Świętą musi znajdować się w stanie łaski. Jeśli ktoś ma świadomość, że popełnił grzech śmiertelny, nie powinien przystępować do Komunii, dopóki nie otrzyma rozgrzeszenia w sakramencie pokuty. Św. Paweł wzywa każdego do rachunku sumienia przed Komunią Świętą:
Kto spożywa chleb lub pije kielich Pański niegodnie, winny będzie Ciała i Krwi Pańskiej. Niech przeto człowiek baczy na siebie samego, spożywając ten chleb i pijąc z tego kielicha. Kto bowiem spożywa i pije, nie zważając na Ciało Pańskie, wyrok sobie spożywa i pije. (1 Kor 11, 27-29).
Sakrament Komunii Świętej nie może być udzielany osobie nieochrzczonej, ekskomunikowanej oraz podlegającej interdyktowi.
Zgodnie z Kodeksem Prawa Kanonicznego (Kan. 919, § 1.): Przystępujący do Najświętszej Eucharystii powinien przynajmniej na godzinę przed przyjęciem Komunii świętej powstrzymać się od jakiegokolwiek pokarmu i napoju, z wyjątkiem tylko wody i lekarstwa.
Komunia Święta nie może być przyjmowana więcej niż jeden raz dziennie. Wyjątek stanowi wiatyk, czyli sakrament Eucharystii udzielany osobom znajdującym się w niebezpieczeństwie śmierci. Wówczas nie ma znaczenia czy umierający przyjął wcześniej, w tym samym dniu, Komunię.
Kościół zachęca, aby przyjmować sakrament Eucharystii jak najczęściej (nawet codziennie) i zobowiązuje wiernych do przyjmowania Komunii przynajmniej raz w roku – w okresie Wielkanocnym.
