Opis obrazu „Opactwo w Dąbrowie”
![]() |
Caspar David Friedrich, Opactwo w Dąbrowie (1809 lub 1810) |
Obraz Caspara Davida Friedricha pt.: „Opactwo w dąbrowie” przedstawia tajemniczą procesję mnichów zmierzających w kierunku ruin gotyckiej świątyni. Pozostałości kościoła znajdują się na tle ciemnej, ponurej scenerii. Widać tu wysokie, bezlistne dęby i stare chrześcijańskie nagrobki.
Obraz utrzymany jest w ciemnej, niepokojącej kolorystyce. Zasada rozkładu barw polega na kontraście pomiędzy jego dołem a górą. Niebo ma znacznie jaśniejszą tonację niż ziemia.
Interpretacja i analiza obrazu „Opactwo w Dąbrowie”
Gotyckie opactwo przywołuje skojarzenia związane z przeszłością. Niewątpliwym śladem historii jest również niszczenie kościoła pod wpływem czasu.
Opactwo całkowicie wtapia się w scenerię dąbrowy. Ponadto z klimatem obrazu harmonijnie współgra także pochód mnichów. Człowiek, natura i kultura stanowią tutaj jedność, niezakłóconą całość.
Obraz ten naznaczony jest jednak doświadczeniem smutku i melancholii. Uczucia te wywołuje świadomość przemijania i nietrwałości, których symbolami są cmentarz, późnojesienny krajobraz i ruina. Tym samym świat doczesny zostaje wpisana w porządek śmierci. Symbolikę tę wzmacnia ciemna kolorystyka elementów umieszczonych tuż przy gruncie.
Jednocześnie – obraz nie jest zupełnie pozbawiony akcentów optymistycznych. Stanowią je przede wszystkim jasne barwy, których natężenie wzrasta w miarę kierowania wzroku ku górze. Pnie dębów spowija wprawdzie mrok, ale już ich gałęzie znajdują są w świetle. Całość zyskuje w ten sposób wymiar metafizyczny.
Twórca sugeruje istnienie rzeczywistości duchowej (świetlistość górnej części obrazu), która nie podlega przemijaniu i która ujawnia swoje istnienie w postaci widzialnych znaków natury. Przedstawiona przestrzeń staje się dla odbiorcy okazją do kontemplacji tej tajemnicy. Zachęcają do niej także postaci mnichów symbolizujące głęboką refleksję i uduchowienie.