Młoda Polska to nazwa epoki literackiej, która rozpoczęła się po koniec XIX wieku. Jej początek związany jest z pojawieniem się na scenie artystycznej młodego pokolenia literatów, którzy kwestionowali pozytywistyczny zachwyt nad nowoczesnością, pracą i cywilizacją. Młodopolscy twórcy mieli pesymistyczne poglądy na temat kondycji kultury i człowieczeństwa w ogóle. Interesowali się sztuką, tworzyli dzieła autotematyczne, krytykowali mieszczański sposób życia, któremu przeciwstawiali pełną wolności i swobody egzystencję artysty. Najwybitniejszym młodopolskim twórcą jest Stanisław Wyspiański – wszechstronnie uzdolniony artysta, autor wielu wybitnych dzieł literackich i malarskich. Najsłynniejsze dzieło Wyspiańskiego to dramat „Wesele”.
Jak realizowany jest w „Weselu” motyw tańca?
Akcja dramatu Stanisława Wyspiańskiego rozgrywa się podczas wesela chłopki i artysty. Zgromadzeni w izbie weselnej goście tańczą i rozmawiają, wymieniając się różnymi uwagami. Krótkie sceny pokazują różnice między światem chłopów i wielkomiejskich artystów, którzy fascynują się wsią. Mieszkańcy wsi twardo stąpają po ziemi, są ludźmi prostymi i racjonalnymi. Młodopolscy artyści przejawiają tzw. chłopomanię, czyli niepogłębioną intelektualnie fascynację kulturą ludową. Wieś kojarzy im się z wesołą i roztańczoną gawiedzią, która żyje w zgodzie z naturą i tradycją. Dramat Wyspiańskiego pokazuje, że te dwa światy są całkowicie odrębne, choć funkcjonują obok siebie. W pewnym momencie na weselu zaczynają dziać się dziwne rzeczy – pojawiają się nietypowe zjawiska, do izby przychodzą fantastyczne postacie. Wśród gości zjawia się tajemnicza postać, która wygląda jak chochoł. W ostatniej scenie utworu Chochoł zaczyna grać na skrzypcach, a wszyscy weselnicy tańczą w rytm jego muzyki jak zaczarowani. To tajemnicze zdarzenie przypomina zbiorową hipnozę, której zostają poddani wszyscy zgromadzeni goście. Ich taniec to bezrozumne podążanie za muzyką wygrywaną przez Chochoła. Korowód tańczących postaci przypomina średniowieczny taniec śmierci, który symbolizuje równość wszystkich ludzi w obliczu końca życia. Chocholi taniec z „Wesela” jest także komentarzem do sytuacji, w jakiej znajdowała się wówczas Polska. Według Wyspiańskiego Polacy zachowują się biernie i niezrozumiale, są niezdolni do podejmowania odpowiedzialnych decyzji.
Jak realizowany jest w „Panu Tadeuszu” motyw tańca?
Epopeja Adama Mickiewicza kończy się opisem uczty, w czasie której zgromadzeni biesiadnicy tańczą poloneza. Taniec jest symbolem zgody narodowej ponad podziałami i zjednoczenia w obliczu zagrożenia ze strony obcych sił. Świętująca i tańcząca szlachta symbolizuje też świat, który bezpowrotnie przemija. „Pan Tadeusz” jest utworem opisującym koniec pięknej i barwnej kultury szlacheckiej. Elegancki i wysmakowany taniec pokazuje to, co w polskiej tradycji jest najpiękniejsze. Polonez z Mickiewiczowskiej epopei jest także symbolem nadziei na odzyskanie niepodległości. Bohaterowie utworu optymistycznie patrzą w przyszłość. Taniec pary młodych ludzi, Tadeusza i Zosi, jest także zapowiedzią nowego porządku społecznego, który nastanie już niebawem.