Streszczenie
„Echa leśne” to nowela opublikowana w 1905 roku w tygodniku „Echa kieleckie”. Akcja utworu rozgrywa się w województwie świętokrzyskim, w kilka lat po zakończeniu powstania styczniowego i opisuje losy rodziny Rozłuckich.
Od początku utworu obserwujemy grupę mężczyzn wspominających czas powstania. Z treści można wywnioskować, że są to osoby wysoko postawione w hierarchii społecznej, choć z różnych grup zawodowych - jest zatem pośród nich generał (Rozłucki), który w armii carskiej odpowiedzialny był za pacyfikowanie powstańczych oddziałów, geodeta, podleśny, wójt i pisarz. Spotykają się w lesie by nadzorować granicę wyznaczania nowych gruntów. Korzystając z okazji spotkania „biesiadują”, jedzą, piją alkohol i toczą rozmowę, podczas której ich uwaga zostaje zwrócona na okoliczną karczmę i krzyż znajdujący się w jej pobliżu.
Z rozmowy wynika, że krzyż ten stanowi mogiłę, w której spoczywa bratanek generała Rozłuckiego – Jan Rozłucki, powstaniec.
Dalej tekst bardziej szczegółowo skupia się już na samej rodzinie Rozłuckich, w której tradycje wojskowe były mocno zakorzenione – brat generała Rymwid (ojciec Jana) służył jako oficer lecz poległ w wojnie krymskiej (1853 – 1856), zostawiając dwóch swoich synów pod opieką Generała. Gdy wybuchło powstanie, Jan, wychowywany zgodnie z duchem wojskowym, brał udział w walkach jednak przyłączył się do oddziału partyzantów. Jego koniec był niestety tragiczny – został pojmany i rozstrzelany podczas sądu polowego. Przed śmiercią, Jan poprosił wuja by zajął się z kolei jego synem – Piotrem i wychował go na prawdziwego Polaka, czyli opowiedział mu o tym kim był i co zrobił jego ojciec w walce za ojczyznę.
Ze wspomnienia, narracja powraca do leśnej biesiady. Współtowarzysze generała z zaciekawieniem pytają go o dalsze losy małego Piotra i o to czy spełnił on prośbę bratanka, jednak generał milczy na ten temat. Jest to dla niego temat trudny, gdyż prawdopodobnie nie zrealizował ostatniej woli Jana.
 |
| Okłada utworu z 1905 r. podpisana pseudonimem autora / pl. wikipedia.org |
Plan wydarzeń
1. Spotkanie i rozmowa mężczyzn w lesie
2. Wspomnienie generała Rozłuckiego o losach jego rodziny
3. Śmierć brata generała
4. Wychowanie przez generała synów zmarłego brata
5. Wybuch powstania styczniowego
6. Przyłączenie się Jana do powstańców
7. Pojmanie i egzekucja Jana
8. Prośba Jana do generała o opiekę nad jego synem
9. Powrót do rozmowy towarzyszy przy ognisku