Wieś polska w literaturze renesansowej często ukazywana była jako mityczna Arkadia, czyli kraina wiecznej szczęśliwości. Arkadia to ziemski raj, w którym żyje się bez trosk i cierpienia, gdzie egzystencja przebiega w harmonii i błogim spokoju. Taki właśnie obraz wyłania się z utworu „Żywot człowieka poczciwego” Mikołaja Reja.
Kreując wzór ziemianina, Rej przedstawia życie w majątku ziemskim jako błogą sielankę – o ile, oczywiście, człowiek potrafi korzystać z uroków wsi i swoim postępowaniem nie niszczy jej piękna. Autor podkreśla panującą w naturze harmonię, którą człowiek powinien naśladować. W przyrodzie wszystko ma swój czas i swoje miejsce. Tak jak pory następują po sobie w niezmiennym porządku, a każda ma swoje zalety i zadania do spełnienia, tak życie człowieka składa się z dzieciństwa, młodości, wieku dojrzałego i starości. Każdy z tych okresów przynosi nowe obowiązki, każdy ma też swój niepowtarzalny urok:
(…) A w każdym z tych czasów i potrzebnego a roznego gospodarstwa, i rozkosznych czasów i krotofil swych w swoim onym pomiernym a spokojnym żywocie poćciwy człowiek może snadnie użyć (…).
Z opisów prac, jakie trzeba wykonać w danym okresie, można samemu wywnioskować, że sam autor jest ziemianinem i lubi swoje obowiązki. Ze szczegółami przytacza, co dzieje się w gospodarstwie z każdą porą roku. Najpiękniejsza jest oczywiście wiosna, kiedy wszystko budzi się po długiej zimie do życia. Ciepłe dni zachęcają do pracy na świeżym powietrzu. Jest to czas przygotowania ziemi pod uprawę, trzeba posprzątać w ogrodzie, usunąć chwasty, okopać grządki, przyciąć drzewa. Rej przedstawia te prace jako wspólny wysiłek całej rodziny i chłopów. Wszyscy pracują z radością i nadzieją na przyszłe plony.
Życie w zgodzie z naturą przynosi człowiekowi poczucie wewnętrznego spokoju i ładu. Rytmem dobowym kieruje słońce – oznacza ono porę pracy i spoczynku. O rodzaju aktywności ludzi, zwierząt, a nawet roślin przesądza aura. To ona wyznacza porządek prac, decyduje o dojrzewaniu owoców, kieruje zachowaniem zwierząt. Na naturze wzorowany jest także porządek społeczny. Podobnie jak w przyrodzie, w stosunkach ludzkich panuje hierarchia. Panowie zostali postawieni nad chłopami, jednak nie wolno im ich uciskać. Obowiązkiem ziemianina jest dbać o rodzinę, chłopów, zwierzęta i ziemię.
Życie na wsi obfituje w rożnego rodzaju przyjemności, choć nawet praca została tu ukazana jako radosny sposób spędzania czasu. Obcowanie z naturą, czas spędzony z rodziną i przyjaciółmi, rozrywki towarzyskie i intelektualne dają człowiekowi poczciwemu poczucie szczęścia i spełnienia.
Ta arkadyjska błogość wsi ukazana jest w opozycji do zgiełku miasta, niepewnych zysków z handlu, intryg dworu. Nigdzie bowiem człowiek nie będzie w stanie zaznać podobnej przyjemności i spokoju.