Antygona - streszczenie

Z prologu czytelnik dowiaduje się, że w Tebach, gdzie rozgrywają się opisane w dramacie wydarzenia, doszło do bratobójczego pojedynku. W bitwie o władzę polegli Eteokles i Polinejkes. Król Kreon polecił z honorami pochować obrońcę miasta Eteoklesa, a Polinejkes – najeźdźca – miał nie zostać pogrzebany.

Antygona, siostra zmarłych braci, w rozmowie z siostrą Ismeną zwierza się ze swoich planów. Chce pochować brata pomimo królewskiego zakazu, ponieważ według greckich wierzeń zmarły, który nie zostanie pochowany, nie trafia do Hadesu, ale jest skazany na wieczną tułaczkę. Ismena w obawie przed gniewem Kreona odmawia pomocy. Po tej scenie wysłuchujemy pieśni chóru, wielbiącej pogromcę najeźdźcy, Eteoklesa.

Następnie pojawia się Kreon wraz z dwoma Heroldami. Ogłasza, że jako brat matki Edypa po śmierci jego synów staje się prawowitym następcą tronu. Oświadcza, że stawia dobro państwa ponad dobro własne i swojej rodziny. Podtrzymuje decyzję o zakazie pogrzebu dla Polinejkesa. Nagle wbiega strażnik ciała zmarłego z wiadomością, że ktoś wykradł i pochował Polinejkesa. Rozwścieczony Kreon grozi mu śmiercią, jeżeli sprawca czynu nie zostanie odnaleziony. Następuje druga pieśń chóru o dokonaniach człowieka i jego stosunku do władzy.

Strażnik przyprowadza przed oblicze króla Antygonę złapaną na gorącym uczynku. Dziewczyna nie próbuje uniknąć kary, wręcz przeciwnie – jest dumna ze swojego czynu, gdyż dla niej prawa boskie są ważniejsze od ziemskich. Jest gotowa przyjąć karę śmierci. Wtedy pojawia się Ismena i bierze na siebie część winy. Gdy Antygona oczyszcza ją z zarzutów króla o współudziale w zbrodni, ta wspomina, że Antygona to narzeczona Hajmona, syna Kreona. Jednak niewzruszony król stwierdza, że nie chce takiej żony dla syna.

Na scenę wkracza chór, który śpiewa o nieszczęściach rodziny królewskiej i ludzkiej pysze. U króla, pojawia się Hajmon. Donosi ojcu o opiniach ludzi, u których postawa Antygony budzi litość i współczucie. Kreon zdenerwowany, że nawet syn występuje przeciwko niemu, każe zamurować Antygonę żywcem. Nie chce splamić się zabójstwem spokrewnionej ze sobą dziewczyny, jako że mogłoby to ściągnąć na miasto zemstę bogów. Kolejna pieśń chóru to hymn ku czci boga miłości, Erosa. Prowadzona na śmierć Antygona, głośno lamentuje nad okrutnym losem, jaki ją spotkał w karze za miłość do zmarłego brata. Chór wspomina nieszczęśników zmarłych podobnie jak dziewczyna.

Tymczasem u Kreona pojawia się wieszcz Tejrezjasz. Ostrzega króla, że jego bezlitosna postawa wzbudzi gniew bogów i sprowadzi na miasto liczne nieszczęścia. Przestraszony król zmienia swoją decyzję i biegnie do miejsca egzekucji, aby uwolnić Antygonę. Chór śpiewa błagalną pieśń do patrona Teb, Dionizosa-Bakchusa. Jednak przybywa posłaniec z tragiczną wieścią, że Antygona powiesiła się, a Hajmon z rozpaczy popełnił samobójstwo. Załamana po śmierci syna Eurydyka również ginie śmiercią samobójczą.

Ostatnia pieśń chóru głosi prawdę, że należy być pokornym wobec boskich praw.