Do najważniejszych zjawisk w Europie – od schyłku XI do końca XIII w., należały wyprawy krzyżowe. Pomimo, że od VII w. Jerozolima znajdowała się w posiadaniu muzułmanów, to jednak Arabowie byli tolerancyjni wobec chrześcijańskich pielgrzymów. Sytuacja uległa zmianie po wyparciu Arabów, około roku 1070, przez turecką dynastie Seldżuków. Jako nowi i gorliwi wyznawcy Islamu, utrudniali pielgrzymom drogę do Ziemi Świętej.
W roku 1095 na synodzie w Clermont, ówczesny papież Urban II wezwał europejskie rycerstwo do wyzwolenia Ziemi Świętej. Odpowiedź na hasło rzucone przez papieża było entuzjastyczne i masowe wśród społeczeństwa Europy Zachodniej. Wielu krzyżowców pragnęło nie tylko zasłużyć się swojej wierze, ale również liczyło na zdobycie licznych dóbr wynikających z wyprawy.
Na pierwszą wyprawę krzyżową – tzw. krucjatę ludową, wyruszyło w roku 1096 w większości drobne rycerstwo oraz chłopi. Byli oni źle wyposażeni i uzbrojeni, a ich droga przez Europe naznaczona była licznymi rabunkami, mordami oraz pogromami Żydów. Po przeprawie przez Bosfor do Azji Mniejszej, zdziesiątkowana krucjata została rozbita przez Turków.
Inaczej wyglądał przebieg drugiej wyprawy krzyżowej – krucjaty rycerskiej. Była dużo liczniejsza oraz zdecydowanie lepiej przygotowana. Dowództwo nad nią przejęli, w większości przypadków, wielcy feudałowie. Po licznych i zarazem krwawych walkach z Turkami, krzyżowcy zdobyli Antiochię, Edessę, a w roku 1099 opanowali w końcu Jerozolimę. W toku dwudziestu lat walk krzyżowcy, wyparli ostatecznie Turków z obszaru wybrzeży Morza Śródziemnego – od Cylicji po Deltę Nilu. Na zdobytych terenach powstały małe feudalne kraje.
W Ziemi Świętej powstało państwo, które teoretycznie podlegało zwierzchnictwu papieskiemu. Jeden z przywódców krucjaty, książę lotaryński – Gotfryd z Bouillon, który objął władzę w Królestwie Jerozolimskim, przyjął tytuł obrońcy Grobu Świętego. Od roku 1100, po śmierci Gotfryda jego brat i zarazem następca – Baldwin, tytułował się już królem jerozolimskim.
Zasady organizacji nowego państwa zostały przejęte z feudalnej Europy. Terytoriami wasalnymi Królestwa Jerozolimskiego, zostały księstwo Antiochii oraz dwa hrabstwa – Edessy i Trypolisu. Od początku swojego funkcjonowania, królestwo było narażone na ataki ze strony muzułmanów oraz miejscowej ludności. Wymagało więc w tej sytuacji nieustannej pomocy z Europy, które zapewniały następne wyprawy krzyżowe.