Karol Wielki (742 – 814) był królem Franków od roku 769 oraz cesarzem od roku 800. Jego ojcem był protoplasta panującej dynastii Karolingów – Pepin Krótki. W okresie swojego panowania Karol dbał o rozwój gospodarczy oraz kulturalny Państwa Franków. W tym celu przeprowadził wiele reform, w tym m.in. monetarną, zadbał o wysoki poziom nauczania w szkołach klasztornych oraz zapewnił stałe dochody skarbowi państwa.
Reformy Karola Wielkiego – Skarb
Od czasów rządów wcześniej panującej dynastii Merowingów, nie wytworzyło się rozróżnienie pomiędzy własnością państwa a osobistym majątkiem władcy. W okresie rządów Karola Wielkiego zwiększyły się – prawdopodobnie ze względu na intensywność prowadzonych wojen, daniny płacone przez ludy trybutarne oraz korzyści wyniesione ze zdobyczy wojennych. Ponadto wzrosła również liczba poszczególnych usług na rzecz monarchy, w tym różnego rodzaju robocizny publiczne.
Reformy Karola Wielkiego – Służba wojskowa
Jednym z cięższych obowiązków – do jakiego byli zobowiązani mieszkańcy państwa karolińskiego, była służba wojskowa. Karol w celu zniwelowania niebezpieczeństwa płynącego z coraz częstszego uchylania się ludności od obowiązku służby wojskowej, zreformował swoje wojsko. W tym celu uczynił seniorów odpowiedzialnych za służbę w armii swoich wasali.
Jednocześnie jednak nadał pierwszym prawo dowodzenia oddziałami własnych wasali oraz zatwierdził umowę komendacyjną, jako podstawę drugiej równoległej do państwowej sieci administracyjnej. W efekcie przekształcono komendację z organu prywatno – prawnego na publiczno – prawną. W praktyce stanowiła ona jedną z podstawowych elementów ustroju państwa Karola Wielkiego.
Reformy Karola Wielkiego – Reforma monetarna
W okresie panowania Pepina Krótkiego, władca rozpoczął reformę monetarną Państwa Franków. Jednak dopiero jego syn Karol ujął ją w ramy przepisów prawnych. Podstawą systemu monetarnego Karola Wielkiego był srebrny denar – „wybijany w liczbie 240 sztuk z funta czystego srebra” (T. Manteuffel. Historia Powszechna. Średniowiecze). W tym samym czasie praktycznie zaprzestano wypuszczania monet złotych.
Podstawowym celem reformy monetarnej miało być wprowadzenie jednolitej monety. W tej sytuacji Karol Wielki starał się skupić w jednym miejscu bicie monet. Ponadto dbał również o jednakowy wygląd bitych monet. Na jednej ze stron znajdowało się imię oraz tytuł władcy, a w centrum umieszczano krzyż. Natomiast na drugiej stronie znajdował się monogram panującego wraz z nazwą mennicy.
Reformy Karola Wielkiego – Szkolnictwo
W czasach panowania Karola Wielkiego szkoleniem przyszłych przedstawili stanu duchownego zajmowały się klasztory. Ze względu na bardzo niski poziom kształcenia, jaki w nich panował – większość kleru nie była w stanie zrozumieć najprostszego tekstu w języku łacińskim, reformy władca rozpoczął właśnie od nich.
W celu jej przeprowadzenia, zwrócił się o pomoc do cudzoziemców zamieszkujących obszary, na których łacina zachowała pierwotną czystość. W efekcie ich pomocy w szkołach kontynentalnych przywrócono łacinie dawną wymowę, składnie oraz ortografię.
W tym samym czasie Karol – niezależnie od szkół klasztornych, rozkazał zakładać w stolicach poszczególnych diecezji szkoły katedralne. W placówkach tych podjęto próby powrotu do wcześniejszego sposobu nauczania. W tym wypadku przedmiot studiów stanowiło siedem sztuk wyzwolonych.