Pucz monachijski Hitlera - historia

Po klęsce I wojny światowej sytuacja wewnętrzna Niemiec stała się niezwykle skomplikowana i trudna. Załamanie się monarchii i panujący po wojnie kryzys ekonomiczny spowodował znaczne obniżenie poziomu życia, jak również poczucia bezpieczeństwa obywateli, którzy często nie potrafili odnaleźć się w nowej rzeczywistości. Coraz bardziej odczuwalny stawał się problem weteranów z wojny, którzy często nie mieli środków do życia, ani realnych szans na zatrudnienie.  Stąd też rosnąca popularność różnorakich radykalnych ruchów społecznych i ideologii. Jedną z takich grup, coraz bardziej rosnącą w siłę, byli zwolennicy Adolfa Hitlera i jego partii, NSDAP, propagującej skrajny nacjonalizm.

W roku 1923 sytuacja w jednym z  niemieckich landów, Bawarii, stawała się coraz bardziej skomplikowana. Istniały realne podstawy do tego, by sądzić, że ówczesny rząd bawarski jest słaby, pojawiały się nawet poszlaki wskazujące na to, że może chcieć się oderwać od Rzeszy. W otoczeniu Hitlera pojawiła się opinia, że  w tym właśnie momencie można pokusić się o przechwycenie władzy siłą i zaprowadzenie nowego porządku. NSDAP mogło już wtedy liczyć na własne bojówki (SA),  liczące kilkuset osób. Wierzono w możliwość powtórzenia sukcesu Mussoliniego, który przejął władzę w podobny sposób zaledwie rok wcześniej. Wsparcia puczystom udzielił generał Erich Ludendorff, bohater wojenny z I wojny światowej. Przeciwnikiem Hitlera był „triumwirat” trzech bawarskich polityków (Gustav von Kahr, Eugen von Knilling i Hans von Seisser), którzy, paradoksalnie, również planowali w przyszłości  przejęcie władzy siłą. Wprowadzili oni stan wyjątkowy w Bawarii, starając się uprzedzić Hitlera i zapobiec puczowi, okazało się to jednak niemożliwe.

8 listopada 1923 roku bojówki SA otoczyły piwiarnię w Monachium, w której odbywało się spotkanie wyborcze zwolenników „triumwiratu”. Hitler ogłosił wtedy przejęcie władzy i ustanowienie nowego porządku. Siły NSDAP zajęły kilka kluczowych budynków w mieście i rozpoczęły  przygotowania do dalszych działań. Następnego dnia bojówki Hitlera przemaszerowały przez miasto, niespodziewanie jednak natknęły się na siły wojskowe i policyjne wierne Republice. Doszło do strzelaniny, w wyniku której zginęło kilku puczystów, sam Hitler został kontuzjowany, a demonstracja rozpuszczona. Zamach  stanu nie powiódł się.

W ciągu kilku następnych dni władze aresztowały przywódców puczu, w tym samego Adolfa Hitlera. Wyroki więzienia nie były wbrew pozorom aż tak wysokie, zazwyczaj jedynie kilka lat (sam Adolf Hitler został skazany na 5 lat więzienia, jednakże nie przesiedział nawet połowy tego wyroku. Paradoksalnie, nieudany pucz znacznie zwiększył popularność Hitlera i jego partii. Powstała w więzieniu książka „Mein Kampf”, opisująca program Hitlera, stała się wkrótce bestsellerem. NSDAP zostało po puczu formalnie zdelegalizowane i rozwiązane, tylko po to, by odrodzić się kilka lat później. W okresie III Rzeszy ofiary nieudanego zamachu stały się „męczennikami” sprawy narodowego socjalizmu.