Przystosowanie do zróżnicowanych warunków klimatycznych spowodowało wykształcenie się odrębnych cech wyglądu zewnętrznego Ziemi dotyczących rysów twarzy, koloru skóry, wzrostu i grupy krwi. Było to podstawą wyróżnienia w przeszłości kilku odmian (ras) ludzkich.
Wyróżniano 3 główne odmiany człowieka, dawniej zwane rasami (dziś pojęcie to jest źle widziane w związku z jego związkami z polityką rasowa i rasizmem).
Są to odmiany:
- żółta (mongoloidalna w tym odmiany amerykańskie), o skórze śniadej różnych odcieni, ciemnych oczach, ciemnych grubych, prostych włosach, słabym owłosieniu ciała, o twarzy płaskiej z wystającymi kośćmi jarzmowymi, jej przedstawiciele zamieszkują większość kontynentu Azji, Arktykę, wyspy Oceanii (Polinezja i Mikronezja), stanowią też rdzenną ludność Ameryk;
- biała (europeidalna), o skórze jasnej (mało melanin) różnych odcieni, często jasnych oczach i włosach, wąskim, wystającym nosie, wysokim wzroście, silnym owłosieniu ciała, jej przedstawiciele zamieszkują większość kontynentu Europę, Afrykę Północną, Azję Zachodnią i Południową (od M. Śródziemnego aż po północne Indie), na skutek migracji zasiedlili Amerykę Północną, wiele regionów Ameryki Południowej, Australię, Nową Zelandię i Syberię;
- czarna (negroidalna z odmianą australijską i melanezyjską), o skórze ciemnej (od brunatnej do szarej), ciemnych i kręcących się włosach, ciemnych oczach, szerokim, płaskim nosie, grubych, wywiniętych wargach, wysuniętej do przodu twarzoczaszce i słabym owłosieniu ciała, jej przedstawiciele zamieszkują większość kontynentu Afrykę na południe od Sahary, południowe Indie, Australię, Nową Gwineę i wyspy Oceanii (Melanezję), na skutek migracji zasiedlili również wiele regionów Ameryk.
Wyróżnia się również szereg odmian mieszanych człowieka, ich nazwy pochodzą z języków iberyjskich. Jako mulatów określano osoby pochodzące ze związków przedstawicieli czarnej i białej odmiany człowieka. Metysi to odmiana mieszana pochodząca ze związków przedstawicieli rasy białej i rdzennych mieszkańców Ameryki (odmiana mongoloidalna).
Współcześnie wielu antropologów odrzuca jednak pojecie rasy, czy też odmian człowieka. Wydaje się ponadto, że podział ludzkości na odmiany/rasy nie ma uzasadnienia genetycznego.