Rozmieszczenie ludności na świecie - ekumena, subekumena, anekumena - przykłady, definicja

Powierzchnia Ziemi jest nierównomiernie zasiedlona przez ludzi. Wynika to przede wszystkim z czynników środowiskowych.

Obszary stale zamieszkane przez ludzi, na których prowadzona jest działalność gospodarcza noszą nazwę ekumeny. Pojęcie to wprowadzili starożytni Grecy, dla których oznaczało cały znany im wówczas zamieszkany świat – od wulkanicznych wysp na Atlantyku (Wyspy Szczęśliwe) po Chiny i od północnych krańców Wielkiej Brytanii do obszarów Afryki na południe od Sahary (Meroe) i północnych wybrzeży Oceanu Indyjskiego. Obecnie do ekumeny należy większa część lądów Ziemi mniej więcej od 54° szerokości geograficznej południowej do 78° szerokości geograficznej północnej.

 

Stacja Wostok na Antarktydzie - anekumena; źródło i autor: http://www.ncdc.noaa.gov

 

Obszary zaludnione okresowo nazywane są subekumeną. W regionach tych prowadzi się lokalnie wydobycie surowców mineralnych, a poza tym są one wykorzystywane przez sezonowo pojawiających się często koczowniczych pasterzy i myśliwych. Należą do nich: obszary pustynne (np. Sahara i pustynie Płw. Arabskiego i Azji Środkowej), część suchych stepów i półpustyń np. centralnej Azji, obszary tundry i tajgi i obszary górskie (np. Himalaje, czy Andy). Szacuje się, że ekumena i subekumena zajmują łącznie około 90% powierzchni lądowej Ziemi.

Obszary nie zamieszkane przez ludzi i nie wykorzystywane przez nich gospodarczo noszą nazwę anekumeny. Jest ich współcześnie już niewiele – są to przede wszystkim czasze lądolodów 

lądolodów (antarktycznego i grenlandzkiego) oraz najwyżej położone obszary górskie i najsuchsze pustynie.

Oceniając stosunki ludnościowe danego obszaru (kontynentu, państwa, prowincji, powiatu itp.) posługujemy się zazwyczaj dwoma miarami – liczbą ludności tego obszaru (decyduje o jego potencjale ludnościowym) oraz średnią gęstością zaludnienia obliczaną jako stosunek liczby ludności do powierzchni tego obszaru (wyrażana w osobach przypadających na każdy kilometr kwadratowy – os./km²).

Tuaregowie w Mali (1974) - subekumena; autor: H. Grobe, źródło: wikipedia.org