Krążenie krwi u płazów
Płazy posiadają zamknięty układ krwionośny. U larw występuje układ krwionośny jednobiegowy, podobny w budowie do układu ryb (serce składa się z jednego przedsionka i jednej komory). U dorosłych płazów, w związku ze zmianą sposobu oddychania pojawiają się dwa obiegi krwi: mały i duży. Także serce zbudowane jest inaczej. Składa się z jednej komory i dwóch przedsionków: prawego i lewego. W małym obiegu krew tętnicami płucnymi płynie z komory do płuc. Tutaj następuje wymiana gazowa i natlenowana krew trafia żyłami płucnymi do lewego przedsionka i dalej do komory. W dużym obiegu krew z komory tętnicami głowowymi doprowadzana jest do przedniej części ciała oraz rozgałęzieniami łuku aorty do pozostałej części ciała. Do prawego przedsionka przez zatokę żylną wraca krew z przedniej części ciała, w tym ze skóry (dwiema żyłam czczymi przednimi) oraz tylnej części ciała (żyłą czczą tylną). Obecności dwóch obiegów powoduje, że krew jest sprawnej rozprowadzana po ciele niż u ryb. Jednak przez to, że oba przedsionki uchodzą do wspólnej komory dochodzi do mieszania się krwi. Dzięki obecności spiralnej zastawki w stożku tętniczym następuje częściowa segregacja krwi natlenowanej (spływającej z lewej części komory), która trafia do brzusznej części stożka i odtlenowanej (z prawej części komory), dostającej się do grzbietowej części.
Schemat układu krwionośnego płazów/SkyMaja (13.05.2003)/commons.wikimedia.org |
Oddychanie u płazów
Wymiana gazowa zachodzi przez wilgotną i dobrze unaczynioną skórę, nabłonek jamy gębowo-gardzielowej oraz właściwe narządy oddechowe czyli skrzela (u larw i neotenicznych płazów wodnych) lub płuca (u większości dorosłych płazów). Skrzela zewnętrzne spotykane u larw płazów ogoniastych mają postać pierzastych wyrostków, rozmieszczonych po bokach głowy. Skrzela wewnętrzne, znajdujące się wewnątrz jamy skrzelowej, występują w późniejszym stadium rozwojowym larw płazów bezogoniastych oraz u niektórych ogoniastych płazów wodnych. Większość dorosłych płazów oddycha za pomocą płuc, które mają postać parzystych, cienkościennych worków o słabo pofałdowanej powierzchni. Niektóre dorosłe płazy (np. żyjąca w dobrze natlenionych strumienicach salamandra bezpłucna) nie posiadają płuc a wymianę gazową przeprowadzają prze skórę i nabłonek jamy gębowo-gardzielowej. Ponieważ płazy nie posiadają klatki piersiowej mechanizm wentylacji płuc opiera się na ruchach dna jamy gębowo-gardzielowej zsynchronizowanej z otwieraniem i zamykaniem krtani i nozdrzy zewnętrznych.