Streszczenie
W swoim reportażu Melchior Wańkowicz opisuje przebieg Bitwy o Monte Cassino, rozgrywanej w roku 1944. Było to jedno z najbardziej krwawych wydarzeń w historii II wojny światowej. Zwycięski szturm alianci przeprowadzili wiosną 1944 roku – tutaj ważną rolę odegrały również polskie oddziały.
Na początku przedstawiony jest moment, w którym oddziały aliantów zajmują strategiczne pozycje i szykują się do szturmu. Również narrator jest żołnierzem, który spaceruje między swoimi towarzyszami i stanowiskami militarnymi, zasięgając różnych informacji.
Monte Cassino stanowiło punkt oporu niemieckich wojsk – blokowali oni aliantom drogę do Rzymu. Właśnie w styczniu 1944 miało miejsce natarcie wojsk amerykańskich oraz francuskich, jednak bezskutecznie. Kolejna próba zwyciężenia Niemców odbyła się 15 lutego. Dokonano wówczas ataku bombowego, który przyniósł spore straty w kompleksie budynków klasztornych na wzgórzu Monte Cassino – to właśnie tam chronili się Niemcy po opuszczeniu klasztoru przez zakon. Po wykonaniu nalotu do walki ruszyły wojska brytyjskie oraz indyjskie i nowozelandzkie – to natarcie również zakończyło się porażką.
Trzecie natarcie alianci przeprowadzili dokładnie miesiąc później, 15 marca 1944 roku – bombardowaniu towarzyszył szturm aż dziewięciu brygad wojskowych. Zakończyło się ono kolejnym niepowodzeniem i dużymi stratami w wyniku założeniu przez Niemców pola minowego.
Misja zdobycia klasztoru została powierzona 2. Korpusowi Polskiemu, którym dowodził gen. Władysław Anders. Pod jego wodzą przeprowadzono operację „Diadem” (12 maja). Zakończyła się ona sukcesem dzięki waleczności i odwadze polskich żołnierzy. Walka trwała aż siedem dni, a plan strategiczny przewidywał odcięcie Niemców od budynków klasztornych.
Riuny klasztoru na Monte Cassino, autor: Wittke, www.wikimedia.org.pl |
Plan wydarzeń
- Zajęcie klasztoru na wzgórzu Monte Cassino przez oddziały niemieckie.
- Początek natarcia sił Stanów Zjednoczonych Ameryki i Francji
- Pierwsza porażka wojsk alianckich.
- Próba natarcia drogą morską przez Amerykanów.
- Drugie natarcie aliantów i atak bombowy
- Zniszczenie budynków klasztornych w wyniku bombardowania.
- Atak zjednoczonych sił brytyjskich, nowozelandzkich, indyjskich, Maorysów i Gurków.
- Kolejna klęska aliantów.
- Trzeci atak aliantów
- Niepowodzenie i ofiara w wyniku niemieckiego pola minowego
- Wiadomość o oddaniu zadania zdobycia wzgórza 2. Korpusowi Polskiemu.
- Operacje wojskowe pod wodzą gen. Władysława Andersa.
- Przełamanie linii Gustawa i odbicie wzgórza.